Sociale cohesie onder druk

Abstract

Veel aandachtswijken, waaronder de Eindhovense wijk Doornakkers, kampen met fysieke en sociale problemen. Aan de hand van gebiedsgericht beleid worden vaak (sociale en fysieke) interventies uitgevoerd waarmee beleidsmakers de leefbaarheid willen verbeteren. Om beleidsdoelstellingen te halen en financiële injecties te kunnen verantwoorden is een optimale effectiviteit belangrijk. Fysieke interventies gericht op het versterken van de kwaliteit van de publieke ruimte blijken het meest succesvol voor verbetering van de leefbaarheid. Voor een cohesieve wijk is een bepaald niveau van individuele ondersteuning vereist. Veel bewoners met individuele problemen onttrekken zich namelijk aan de (lokale) samenleving en zullen pas meer participeren wanneer eigen problemen zijn opgelost. Het bereiken van interetnische- en klassenoverbruggende cohesie is moeilijk gebleken. Beleidsmakers kunnen de mogelijkheden vergroten en zoveel mogelijk proberen te faciliteren, maar het is de mentaliteit en de behoefte van bewoners die de mate aan cohesie bepaalt. Sociale cohesie kan niet geproduceerd worden. De belangrijkste succesfactoren van interventies zijn een goede samenwerking, capaciteiten van individuen, bewonersparticipatie en zichtbare effecten. Tijdsdruk, een overvloed aan kleinschalige projecten tegelijkertijd, de focus op wijkniveau en een gebrek aan duurzaamheid zijn de belangrijkste probleemfactoren voor interventies.