De kloof tussen leerling en tekst - Een corpusonderzoek naar de toepassing van narratieve elementen in zaakvakteksten voor geschiedenis en natuur en techniek in groep 8 en vwo 1

Abstract

Leerlingen bezitten steeds vaker een te laag niveau van leesvaardigheid en behalen daarmee niet het gewenste tekstbegrip. Hierdoor ontstaat een afstand tussen de leerling en de tekst/leerstof. Volgens de doorgaande leeslijn zouden teksten steeds moeilijker moeten worden, wat ervoor kan zorgen dat deze afstand nog groter wordt. Dit kan problematisch zijn voor het leerproces van de leerling. Daarom moet worden bekeken of die doorgaande leeslijn daadwerkelijk aanwezig is in educatieve teksten. Dit kan worden gedaan door te kijken naar de toepassing van narratieve elementen als vorm van levendigheid. Sangers, Evers-Vermeul, Sanders en Hoeken (2020) dragen in hun onderzoek drie hoofdelementen van narrativiteit aan. Deze hoofdelementen zijn gebruikt om veertien subelementen te onderscheiden aan de hand waarvan een analyseschema is opgesteld. Met dit analyseschema zijn in totaal 108 tekstfragmenten geanalyseerd voor de vakken geschiedenis en natuur in groep 8 en vwo 1. Uit de resulaten blijkt dat in geschiedenisteksten voor zowel groep 8 als voor vwo 1 meer gebruik wordt gemaakt van narratieve elementen in vergelijking met de natuurteksten voor deze niveaus. Voor het vak geschiedenis is geen doorgaande leeslijn aanwezig: vwo 1 fragmenten bevatten namelijk meer narratieve elementen dan fragmenten voor groep 8. Bij natuur is wel een doorgaande leeslijn gevonden: vwo 1 fragmenten bevatten minder narratieve elementen dan fragmenten voor groep 8. Op deze manier draagt dit onderzoek bij aan het opvullen van het gebrek aan onderzoek over het voorkomen van een doorgaande leeslijn in educatieve teksten door middel van narratieve levendigheidselementen.