De invloed van competentiebeleving en opvoedgedrag op internaliserend en externaliserend probleemgedrag

Abstract

Via lineaire regressievergelijkingen is gekeken naar de invloed van competentiebeleving op internaliserend en externaliserend probleemgedrag en naar de invloed van opvoedgedrag van vader en moeder op externaliserend probleemgedrag bij jongens en meisjes. De steekproef bestond uit 574 leerlingen tussen de tien en de veertien jaar uit groep acht en de brugklas. Probleemgedrag, competentiebelevingen en opvoedgedrag werden met verschillende vragenlijsten gemeten. Minder competentiebeleving met betrekking tot schoolvaardigheden bleek te leiden tot meer externaliserend probleemgedrag bij meisjes. Daarnaast leidde minder competentiebeleving met betrekking tot sociale acceptatie tot meer internaliserend probleemgedrag, bij zowel jongens als meisjes. Ook leidde een lager gevoel van eigenwaarde tot zowel meer internaliserend, als meer externaliserend probleemgedrag, dit effect was bij meisjes het sterkst. Wat betreft opvoedgedrag bleek dat hoe strenger vaders van jongens zijn, hoe meer externaliserend probleemgedrag jongens lieten zien. Hoe meer autonomie moeders hun dochters boden, hoe meer externaliserend probleemgedrag zij lieten zien (dit resultaat was trend-significant). Het bieden van meer toezicht door vaders heeft het effect bij jongens dat zij meer externaliserend probleemgedrag vertoonden, maar bij meisjes juist dat zij minder externaliserend probleemgedrag lieten zien. Het bieden van meer toezicht door moeders zorgde bij jongens en meisjes voor minder externaliserend probleemgedrag. Deze bevindingen worden besproken in de discussie.