Sittardse Diftongering: Een analyse van de fonologische context bij Sittardse diftongering

Abstract

Voortbouwend op het onderzoek van Dols (1953) wordt in dit onderzoek gezocht naar de fonologische context bij diftongering in het Sittards, waarbij rekening gehouden wordt met de fonologische context bij diftongering in het (Polder)Nederlands. Dols (1953) schreef diftongering toe aan stoottoon en in het Nederlands zijn op-de-klinker-volgende consonanten van belang (Voeten, ingediend). Uit het huidige onderzoek lijken zowel toon als op-de-klinker-volgende consonanten niet de doorslaggevende factor voor (niet-)diftongering te zijn. Woorden binnen het juiste Germaanse klankspoor diftongeren bijna altijd. Leenwoorden kunnen in dit klankspoor terechtkomen. Dit klankspoor loopt parallel met de klankverschillen in het Sittards ten opzichte van het Nederlands en Limburgs (Nl.: /i/ of /ɪ/ - Lb.: /e:/ - Sit.: /ɛi/; Nl.: /u/ - Lb.: /o:/ - Sit.: /ɔu/; Nl.: /u/ - Lb.: /ø:/ - Sit.: /œy/). Monoftongen lijken in sommige gevallen behouden te zijn om semantisch verschil te behouden. Aangezien toon in andere contexten betekenisverschil kan creëren, is het niet uit te sluiten dat het door Dols (1953) gevonden toonverschil bij Sittardse diftongering een bijverschijnsel van dit semantisch onderscheid is.