dc.rights.license | CC-BY-NC-ND | |
dc.contributor.advisor | Bavelaar, Hestia | |
dc.contributor.author | Kleuskens, K.A. | |
dc.date.accessioned | 2020-02-20T19:04:33Z | |
dc.date.available | 2020-02-20T19:04:33Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.identifier.uri | https://studenttheses.uu.nl/handle/20.500.12932/34973 | |
dc.description.abstract | Een terugkomend thema binnen de kunst in de 20ste eeuw is de kritiek op het kapitalisme.
Kunststromingen als de Pop-Art, Happenings en Fluxus reageerden op de problematiek binnen de
samenleving in hun werk. In de jaren negentig kent het kapitalisme een groei, maar ook nu is er
sprake van een tegenbeweging die kritiek uit op de toegenomen werkdruk en het stressvolle leven
dat met de economische bloei gepaard gaat. Door het opkomen van het internet neemt
belangstelling voor yoga, meditatie en mindfulness sterk toe en met name het boeddhisme krijgt in
een korte tijd enorm veel nieuwe aanhangers binnen de Westerse wereld. In een steeds hectischer
wordende wereld die uitsluitend draait om snel succes en materieel gewin, zouden het volgens Van
Winkel de kunstenaars zijn die de mens stil kan laten staan bij de dingen om hem heen.
In dit onderzoek is gezocht naar kunstenaars die boeddhistische denkbeelden gebruiken om
kritiek te uiten op het kapitalisme en daarbij een alternatieve manier van leven proberen te vinden
binnen de Westerse samenleving. Hiervoor zijn de werken The Artist is Present en het Marina
Abramovic Institute van Marina Abramovic en The Land Foundation van Rirkrit Tiravanija als
casestudy gebruikt. Het doel van dit onderzoek is om na te gaan hoe het gebruik van boeddhistische
denkbeelden in de werken van Marina Abramovic en Rirkrit Tiravanija, om een alternatieve manier
van leven binnen de Westerse maatschappij te vinden, gezien kan worden als een logische reactie op
de ontwikkelingen in de samenleving vanaf de jaren negentig en hoe dit past binnen het
kunsthistorisch perspectief van de 20ste eeuw. Met behulp van literaire bronnen over de Dharma en
de kunstenaars en een interview met hoogleraar Aziatische Religie Paul van der Velde worden de
kunstwerken geanalyseerd en beargumenteerd hoe denkbeelden van het boeddhisme terugkomen in
het werk van de kunstenaars. In het onderzoek werd duidelijk dat beide kunstenaars niet zozeer een
directe kritiek op de maatschappij geven, maar proberen de bezoeker/deelnemer zich bewust te
maken van de heersende problematiek zodat zij op den duur een gelukkiger leven kunnen leiden.
Dit doen zij door hen methoden uit het boeddhisme aan te reiken die zij in het dagelijks leven
kunnen toepassen. Met name het gebruik van Vipassana meditatie is een belangrijk element dat bij
beide kunstenaars naar voren komt.
Het onderzoek concludeert dat wanneer aangenomen wordt dat het de taak van de
kunstenaar is om de culturele problematiek in zijn tijd te verkennen, aan de kaak te stellen en te
veranderen, het gebruik van de boeddhistische denkbeelden in de werken van Abramovic en
Tiravanija om een alternatieve manier van leven te vinden binnen de Westerse maatschappij een
logische reactie is op de ontwikkelingen binnen deze samenleving die zich sinds de jaren negentig
beginnen te manifesteren. Hun kunst past logischerwijs binnen het kunsthistorische perspectief van
de 20ste eeuw, omdat het wederom kunstenaars zijn die reageren op de problematiek van de
kapitalistische maatschappij en daarbij invloeden van de heersende ideeën binnen de tijdsgeest
gebruiken om een alternatieve manier van leven te vinden. | |
dc.description.sponsorship | Utrecht University | |
dc.language.iso | nl | |
dc.title | Boeddhisme en performance kunst. Een onderzoek naar het gebruik van boeddhistische denkbeelden in de werken van Marina Abramovic en Rirkrit Tiravanija om een alternatieve manier van leven binnen de Westerse maatschappij te vinden. | |
dc.type.content | Bachelor Thesis | |
dc.rights.accessrights | Open Access | |
dc.subject.keywords | Boeddhisme, Buddhism, Performance kunst, Performance art, Art, Modern Art, Kapitalisme, Capitalism, | |
dc.subject.courseuu | Kunstgeschiedenis | |