De militaire revolutie De Nederlanden in de periode 1384-1713. Van Bourgondische en Habsburgse heerschappij tot en met de Spaanse Nederlanden en de Republiek. Een positionering van de Nederlanden in het militaire revolutiedebat.

Abstract

Sinds de introductie van het concept van de militaire revolutie hebben veel historici, met kennis van de Late Middeleeuwen en de Vroegmoderne Tijd, zich over het hevig controversiële en flink bekritiseerde onderwerp gebogen. De vele ontwikkelingen op tactisch, strategisch en technologisch vlak zijn het onderwerp geweest van vele uitgebreide onderzoeken die het concept dan wel omarmen of verwerpen. Dit onderzoek verschaft helderheid in het historiografisch debat, betreffende het onderwerp door de belangrijkste voor- en tegenstanders van het concept een podium te geven. Dit is gedaan aan de hand van enkele facetten die van belang zijn bij het inzicht krijgen in het concept. Deze facetten zijn op een schematische volgorde geordend in de vorm van een status quaestionis. In dit overzicht zijn de tijdspannes en kernpunten waarin de historici met kennis van het onderwerp een eventuele militaire revolutie plaatsen belicht. Hieruit is gebleken dat er weinig consensus is in historiografisch debat over zowel aspecten, tijdspannes als locaties die een eventuele militaire revolutie definiëren. Aan de hand van een case study is de rol van de Nederlanden gepositioneerd in dit debat. Hieruit is gebleken dat de rol van de Nederlanden in het militaire revolutiedebat ernstig is onderbelicht. Aan de hand van de drie facetten artillerie, vestingbouw en strategie, is gebleken dat de aspecten die het historiografisch debat rondom de militaire revolutie vormgeven allen in grote mate aanwezig zijn in de Nederlanden over een langere periode. Hieruit kan gesteld worden dat de Nederlanden een (re)positionering in het militaire revolutiedebat verdienen, aangezien ieder aspect dat naar voren gekomen is in de status quaestonis aanwezig was in dit gebied