Duurzaam meegroeien. Rapport over de mogelijkheden om aan problemen met de inzetbaarheid en belastbaarheid van oudere, uitvoerend werknemers in de logistiek tegemoet te komen.

Abstract

Dit is een onderzoeksrapport voor DHL Express Nederland. Centraal staat hoe omgegaan kan worden met een vergrijzend personeelsbestand waarbij de werknemers langer door zullen moeten werken. De onderzoeksvraag is of er problemen zijn met de inzetbaarheid en belastbaarheid van oudere, uitvoerend werknemers, en zo ja, welke maatregelen DHL kan nemen om hierin tegemoet te komen. De focus ligt op de uitvoerende functies van chauffeur en loodsmedewerker. Het gaat hier om een toegepast onderzoek waarin de kwalitatieve onderzoeksbenadering gehanteerd wordt. De kwalitatieve dataverzameling is aangevuld met kwantitatieve gegevens. Het kwalitatieve deel bestaat uit interviews met oudere, uitvoerend werknemers en diverse sleutelfiguren die vanuit hun functie met hun te maken hebben. Er lijken verschillende problemen met de inzetbaarheid en belastbaarheid naar voren te komen. Met name lange dienstverbanden lijken hierin een grote rol te spelen. Dit kan namelijk leiden tot ervaringsconcentratie, waarin de diversiteit van de ervaringen met het ouder worden afneemt. De oudere werknemers blijken minder flexibel inzetbaar te zijn binnen hun functie en problemen te hebben met mobiliteit naar een andere functie (intern of extern). Ook hebben ze met name problemen met hun fysieke belastbaarheid. Verschillende factoren zoals werkomstandigheden, opleidingsniveau en gezondheidsproblemen blijken een rol te spelen in de inzetbaarheid en belastbaarheid van oudere, uitvoerend werknemers. Er is echter ook naar voren gekomen dat niet alle oudere werknemers problemen ondervinden. Juist door hun ervaring kunnen oudere werknemers het werk vaak goed aan. Bovendien bestaan er grote individuele verschillen tussen de oudere werknemers, waardoor ze niet als heterogene groep behandeld kunnen worden. Daarom is het van belang dat er in het personeelsbeleid ruimte komt voor maatwerk en op basis van individuele gesprekken de mogelijkheden van de werknemer en de organisatie in kaart worden gebracht. Hierin speelt de direct leidinggevende een cruciale rol. De volgende aanbevelingen zijn hieruit voortgevloeid en kunnen ingebed worden in een levensfasebewust personeelsbeleid: individuele perspectiefgesprekken, onder andere met behulp van Preventief Medisch Onderzoek (PMO), ontwikkeling van werknemers en direct leidinggevenden, taakvariatie binnen functies, samenwerkingsverbanden met andere organisaties voor herplaatsen, informatieverstrekking over cao en pensioensopbouw en flexibilisering van arbeidsvoorwaarden