De samenhang tussen selectieve aandacht, de omgeving en creativiteit van kinderen in het basisonderwijs

Abstract

Achtergrond: Weinig studies hebben de samenhang tussen creativiteit, selectieve aandacht en de omgeving onderzocht bij kinderen in het basisonderwijs. Doel: De samenhang tussen creativiteit, selectieve aandacht en de omgeving onderzoeken. In deze studie is creativiteit gemeten aan de hand van de variabelen vlotheid, flexibiliteit en originaliteit. Methode: 67 kinderen (27 jongens / 40 meisjes) met een gemiddelde leeftijd van 11.05 (SD = 0.69) in het reguliere basisonderwijs zijn onderzocht met een Nederlandse aangepaste variant op de ‘Alternative Uses Task’. De participanten werden toegewezen aan een conditie met of zonder omgevingsprikkels. De subtest ‘Ruimteschepen’ van de ‘Test of Everyday Attention for Children’ is gebruikt om selectieve aandacht te meten. Een variatieanalyse is gebruikt om het verschil te meten in selectieve aandacht en omgeving op vlotheid, flexibiliteit en originaliteit. Resultaten: Er is zowel een hoofdeffect van omgeving als selectieve aandacht op flexibiliteit. Kinderen in een omgeving zonder omgevingsprikkels en kinderen met lage selectieve aandacht scoren significant hoger op flexibiliteit. Bovendien heeft omgeving een effect op originaliteit. Kinderen in een omgeving zonder omgevingsprikkels scoren significant hoger op originaliteit. Er is geen interactie-effect van omgeving en selectieve aandacht. Conclusie: Kinderen in een omgeving zonder omgevingsprikkels gaven meer en meer originele antwoorden op een creatieve taak. Kinderen met lage selectieve aandacht gaven alleen meer antwoorden op een creatieve taak. Vervolgonderzoek naar de invloed van prikkels in het klaslokaal en naar een mogelijk aandeel van andere executieve functies wordt aanbevolen.