Het leidend voorkomen

Abstract

In dit onderzoek hanteer ik een kritisch perspectief om te onderzoeken hoe interne recruiters in Nederlandse bedrijven uit verschillende sectoren noties van een ‘ideale (belichaamde) leiderschapskandidaat’ reproduceren. Feministisch poststructuralisten volgend, stel ik in dit onderzoek dat belichaamde leiderschapsnormen gegenderd zijn en daarmee de gemarginaliseerde positie van vrouwen op de arbeidsmarkt in stand houden of zelfs versterken. Ik toon aan hoe belichaamde leiderschapsdiscoursen zowel vrouwen als mannen die niet voldoen aan het ideale voorkomen benadeelt. Het zintuig zicht werkt kortom door in de evaluatie van kandidaten. Naar aanleiding van de interviews met recruiters identificeer ik een overheersend masculien-management discours, tot uiting komend in masculiene taal en voorkomensvoorkeuren. Ook zie ik een alternatief discours in de vorm van het feminien management discours tot uiting komen bij recruiters. Dit discours put gedeeltelijk uit patriarchale structuren maar weet deze structuren ook ter discussie te stellen aan de hand van gender neutrale taal en meer waardering voor feminiene competenties rondom leiderschap. De invloed van voorkomen lijkt een taboe te vormen bij recruiters. In plaats daarvan wordt gesproken van een ‘gevoel’, ‘intuïtie’ of ‘klik’ bij de evaluatie van kandidaten. De analyse van discoursen in dit onderzoek is niet alomvattend. Ik geef dan ook aanzetten om dit wetenschapsveld en de verwevenheid tussen de concepten belichaamd leiderschap en gender verder te verdiepen.