De Relatie Tussen Risicocumulatie, de Leerkracht-Leerling Relatie en Algemene Taakmotivatie bij Jongeren op het Vmbo

Abstract

Inleiding. Risicocumulatie, de opeenstapeling van risicofactoren, blijkt in eerder onderzoek een voorspeller voor schoolprestaties. Deze studie onderzoekt of risicocumulatie een voorspeller is voor algemene taakmotivatie van vmbo-leerlingen op drie opeenvolgende jaren (T1, T2, T3). Ook wordt de voorspellende waarde van de leerkracht-leerling relatie onderzocht en of deze relatie het verband tussen risicocumulatie en taakmotivatie modereert. Methode. Leerlingen beoordeelden op 5-puntsschalen hun algemene taakmotivatie en leerkrachtondersteuning. Leerkrachten beoordeelden de aanwezigheid van risicofactoren bij leerlingen en conflict en nabijheid in de relatie. De onderzoeksvragen zijn beantwoord door middel van regressieanalyses. Resultaten. Risicocumulatie en conflict en nabijheid volgens de leerkracht blijken geen significante voorspellers voor algemene taakmotivatie. Conflict en nabijheid zijn ook geen significante moderatoren. Door de leerling ervaren leerkrachtondersteuning (T1) is wel voorspellend voor taakmotivatie op T1 en T3. Ook modereert leerkrachtondersteuning (T3) het verband tussen risicocumulatie (T1) en taakmotivatie (T3), gecontroleerd voor taakmotivatie op T2. Bij hoge leerkrachtondersteuning is er een positief significant verband tussen risicocumulatie en taakmotivatie: leerlingen met hoog risico en hoge leerkrachtondersteuning hebben hogere taakmotivatie dan leerlingen met laag risico en hoge ondersteuning. Ze hebben ook hogere motivatie dan leerlingen met hoog risico en lage leerkrachtondersteuning. Discussie. De resultaten benadrukken het belang van door de leerling ervaren leerkrachtondersteuning voor taakmotivatie. Met name risicoleerlingen profiteren van een hoge mate van leerkrachtondersteuning. Kennis over factoren die motivatie beïnvloeden biedt uitgangspunten voor adviezen over het motiveren van leerlingen voor onderwijs en het voorkomen van schooluitval.