Een Andere wereld: Melanie Bonajo en het ecofeminisme

Abstract

We leven in een gespannen, complexe tijd. Steeds meer mensen ervaren polarisatie in de samenleving, de kloof tussen arm en rijk groeit en er gesproken van een humanitaire crisis. Daarnaast worden racisme en seksisme nog altijd beschouwd als twee van de grotere problemen van onze tijd. Ondertussen woedt een probleem dat volgens sommige wetenschappers velen malen groter is: de ecologische crisis. De vraag is of de huidige systemen zoals het kapitalisme en de democratie in staat zijn om deze problemen het hoofd te bieden of dat deze hier enkel aan bijdragen. Een heroverweging lijkt, zo klinkt steeds vaker, op zijn minst op zijn plek. Een veelbesproken kunstenaar die zich richt op het heroverwegen van huidige systemen is de Nederlandse kunstenaar Melanie Bonajo (1978). In haar werk onderzoekt ze de paradoxen die inherent zijn aan onze heersende ideeën over comfort, welvaart en technologie. Ze kijkt vanuit een vrouwelijk perspectief welke manieren van leven mogelijk zijn buiten de ‘traditionele’ kaders. Dit doet ze onder meer via films, performances en foto’s. Ik vermoed dat haar werk verband houdt met het ecofeminisme. In deze masterscriptie breng ik daarom in beeld hoe Melanie Bonajo zich verhoudt tot het ecofeminisme en, in het verlengde daarvan, tot de ecofeministische kunst. In hoofdstuk twee breng ik de centrale ideeën, theorieën en concepten van het ecofeminisme in beeld en schets ik de wijzen waarop deze de afgelopen vijf decennia tot uiting kwamen in de ecofeministische kunst. In hoofdstuk twee analyseer ik verschillende kunstwerken van Bonajo op inhoudelijk en visueel niveau, waarna ik deze toets aan de centrale ideeën, theorieën en concepten uit de ecofeministische theorievorming en kunst.