Stalin de almachtige dictator of Stalin de democraat?

Abstract

In deze masterthesis wordt nagegaan wat nu precies Stalin's rol was in de 'Grote Zuivering'. Deze gebeurtenis wordt in het algemeen gezien als de periode waarin Stalin zijn oppositie uitschakelde en waarbij hij zijn alleenheerschappij bereikte binnen de partij en staat. Deze visie kan omschreven worden als het totalitaire 'paradigma'. Dit beeld kwam grotendeels tot stand in verband met de Koude Oorlog en het leunde vooral op politiek getinte secundaire historische bronnen. Dit totalitaire model is echter veelvuldig aangevallen door een veelvoud van historici die spottend 'revisionisten' genoemd worden. Deze groep historici benadrukt de noodzaak voor de herbestudering van Stalin en de Sovjet-Unie met gebruik van primaire historische bronnen zoals archiefmateriaal. Door het gebruik van deze bronnen vinden zij dat het totalitaire model niet meer opgaat over Stalin. Stalin's positie zou verreweg van 'machtig' genoemd kunnen worden en hij was niet zozeer bezig met het zuiveren van politieke vijanden maar meer met de zogeheten Stalin-grondwet en de daarbij behorende directe democratische verkiezingen. De scriptie is bedoeld als een historiografische weergave van beide conflicterende visies, om zo tot een beter begrip te komen over Stalin en het systeem waarin hij opereerde.