Patiënt of Klant? Een vergelijking van een academisch en een algemeen ziekenhuis in de zorgmarkt

Abstract

Op 1 januari 2006 is het nieuwe zorgstelsel ingevoerd. Dit moet de efficiency en transparantie in de zorgsector vergroten. Dit moet gebeuren doordat verzekeraars verschillende verzekeringspakketten gaan verkopen aan hun klanten tegen een zo laag mogelijke prijs met een zo hoog mogelijke kwaliteit. Om dit te kunnen aanbieden, kopen zorgverzekeraars zorg in van ziekenhuizen. Hiertoe sluiten zij zorgcontracten met elkaar af waarover eerst onderhandeld kan worden. Het idee is dat ziekenhuizen zo goedkoop mogelijk gaan werken met een goede kwaliteit van zorg zodat zorgverzekeraars vooral bij hen zorg inkopen en niet bij een concurrerend ziekenhuis. Zo kan een ziekenhuis zijn omzet verhogen. Deze concurrentie geldt niet voor alle behandelingen maar slechts voor de DBC’s in het B segment. Volgens de overheid kunnen academische ziekenhuizen gewoon aan deze marktwerking mee doen. Ondanks dat zijn aparte financiering krijgen voor specialistische zorg, onderwijs en onderzoek. Dit onderzoek zet hier vraagtekens bij. Doet een academisch ziekenhuis wel mee aan de marktwerking als het gedeelte waarop geconcurreerd wordt slechts één a twee procent van het hele budget beslaat, dit ten opzichte van de algemene ziekenhuizen waar dit zo een zeven procent bedraagt. Daarom is onderzocht hoe verschillend het AMC (academisch) en het ZMC (algemeen) op de marktwerking reageren en hoe dit valt te verklaren. De uitkomst is dat het ZMC inderdaad meer aan de marktwerking participeert dan het AMC. Het ZMC is zich meer bewust dat de prijs van de behandelingen laag moet blijven en dat het de klanten tevreden moet houden omdat zij deze anders kwijtraken aan andere ziekenhuizen. Bij het AMC is dit minder het geval. Dit valt ondermeer inderdaad te verklaren doordat er bij het AMC slechts weinig behandelingen in het B segment vallen en deze zondoende maar een klein deel van de zorg uitmaken. Daarnaast is het AMC voor veel patiënten de enige plek waar ze geholpen kunnen worden, dit in tegenstelling tot het ZMC die veel gelijke ziekenhuizen als concurrent heeft. Tot slot is de cultuur in beide ziekenhuizen anders. Het feit dat het AMC zo groot en hiërarchisch is maakt dat veranderingen moeilijker zijn door te voeren dan in het ZMC waar de communicatielijnen kort zijn.