Zijn moreel ambigue personages de nieuwe helden?

Abstract

Er is een stijgende lijn te zien in het gebruik van moreel ambigue personages in narratieven. Hoe sterk een lezer zich identificeert met deze personages kan van veel factoren afhankelijk zijn. Identificatie met een personage kan op zichzelf weer invloed hebben op de overtuigingskracht van een narratief. In dit onderzoek wordt gekeken naar het effect van perspectief en ambigue personages versus sympathieke personages op identificatie en overtuigingskracht. In het experimentele onderzoek is gebruik gemaakt van een twee (perspectief bij antagonist versus perspectief bij gemanipuleerde personage) x twee (sympathiek versus ambigue) tussen-proefpersonen design. Perspectief werd gemanipuleerd door gebeurtenissen vanuit twee verschillende fysieke en psychologische standpunten te vertellen. Het morele gedrag is gemanipuleerd door de personages te laten conformeren met bepaalde sociale domeinen of te laten afzetten tegen bepaalde sociale domeinen. De mate van identificatie en overtuigingskracht zijn gemeten door het bevragen van de volgende constructen: overtuiging, identificatie, sympathie en begrijpelijkheid. Uit het onderzoek is gebleken dat de proefpersonen zich meer identificeren met het personage wanneer deze gemanipuleerd is als sympathiek dan wanneer deze gemanipuleerd is als moreel ambigu. Daarnaast is er gebleken dat perspectief invloed heeft op de mate van identificatie met het personage, dus de proefpersonen identificeren zich meer met het personage waarbij het perspectief ligt. Als laatste is er gevonden dat perspectief invloed heeft op de overtuigingskracht van het narratief, maar dat het morele gedrag van het personage geen invloed heeft op de mate van overtuiging.