Standaardisatie van Verpleegkundige Risicoscreening: in de Basis een Professioneel Hulpmiddel, in de Praktijk een Belemmering

Abstract

Gestandaardiseerde risicoscreening zou verpleegkundigen moeten helpen kwalitatieve patiëntenzorg te leveren. In de praktijk werd echter gesignaleerd dat er weerstand bestaat tegen gestandaardiseerde risicoscreening en de registraties die hiermee gepaard gaan. Ook in de literatuur blijkt kritiek te bestaan op standaardisatie van de verpleegkundige zorg, er worden zelfs nadelige gevolgen voor de patiëntenzorg genoemd. Om de spanning rondom dit probleemstuk te begrijpen en inzicht te verkrijgen in alternatieven werd daarom onderzocht hoe en waarom verpleegkundigen gestandaardiseerde risicoscreening wel of niet toepassen en hoe zij daarbij invulling geven aan de kwaliteit van zorg. Dit werd gedaan middels kwalitatief onderzoek onder verpleegkundigen werkzaam in een Nederlands academisch ziekenhuis. Verscheidene onderzoeken toonden al aan welke factoren van invloed zijn op de toepassing van standaarden. Deze kwalitatieve onderzoeksmethode vormt een aanvulling op bestaand onderzoek, omdat middels een verdiepende analyse verpleegkundige afwegingen konden worden doorgronden. Om de verpleegkundige afwegingen te kunnen duiden werden deze geanalyseerd aan de hand van drie managementlogica’s van waaruit redenen om gestandaardiseerde risicoscreening toe te passen konden worden begrepen: een professionele, politieke en prestatielogica. Net als eerdere onderzoeken laat ook dit onderzoek een aantal nadelen van standaarden zien. Daar tegenover bleek dat verpleegkundigen vanuit hun professionele oogpunt gestandaardiseerde risicoscreening ook waardevol achten om kwalitatieve zorg te leveren. Het zijn echter de grote hoeveelheid aan standaarden, de verschillende opvattingen over wat kwaliteit van zorg inhoudt en hoe dit te meten is, die in de praktijk spanningen veroorzaken.