Srebrenica, een verantwoordelijkheid

Abstract

In juli 1995 viel de enclave Srebrenica. Vanaf het moment van de val speelde de vraag wie nu verantwoordelijk was voor de val van de enclave en de genocide die hierop volgde. Eén van de instanties die deze vraag werd gesteld was de Nederlandse regering. Dit onderzoek richt zich op de vraag hoe kabinet Rutte II zich verhield tot de verantwoordelijkheidsvraag van Srebrenica. Tijdens deze periode waren de val van Srebrenica en de genocide chronologisch gezien voorbij, maar de verantwoordelijkheidsvraag bleef opspelen. De verantwoordelijkheidsvraag van de val en genocide van Srebrenica waren niet voorbij.

De regering poogde door middel van verschillende onderzoeken het verleden af te sluiten, al in 2002 concludeerde zij dat er een politieke medeverantwoordelijkheid was. Staatshandelingen laten zien dat kabinet Rutte II gedurende de onderzoeksperiode ook bleef vasthouden aan deze conclusie. Echter in deze periode verandert de context van de verantwoordelijkheidsvraag door rechtszaken en excuses, niet langer was een politieke medeverantwoordelijkheid genoeg. Belangrijke aspecten van de veranderde context waren immuniteit van de VN, de gehanteerde definitie van voorkennis en effective control door de overheid. Dit onderzoek laat zien dat Srebrenica, ondanks de ingenomen positie van het kabinet, tijdens de periode november 2012 – juni 2015 niet afgesloten was, maar een onderdeel van het heden. Het was een aanwezig verleden.