De rol van verantwoordelijkheid. De rechtvaardiging van de Nederlandse regering voor de interventies in Kosovo en Libië.

Abstract

Het doel van dit onderzoek is om de verschillende definities van het concept verantwoordelijkheid bloot te leggen in de rechtvaardigingen van de Nederlandse regering om in te grijpen in Kosovo in 1999 en in Libië in 2011. Specifiek wordt gekeken naar de informatievoorziening van de Nederlandse regering richting de Tweede Kamer ten tijde van de conflicten in Kosovo en Libië. Hieruit worden de verschillende maatregelen gefilterd die de Nederlandse regering heeft genomen teneinde het geweld te stoppen en wordt vervolgens de rechtvaardiging voor deze maatregelen onderzocht. In de scriptie wordt eerst gekeken naar de mogelijkheden van staten die buiten een conflict staan om in te grijpen ten behoeve van de beëindiging van grootschalige mensenrechtenschendingen. Vervolgens wordt eerst voor de casus Kosovo, dan voor casus Libië een korte context geboden en een overzicht gegeven van de maatregelen die vanuit de Nederlandse regering zijn genomen. Ten slotte wordt de rechtvaardiging van de Nederlandse regering onder de loep genomen. Dit wordt gedaan door drie vragen te stellen: wie draagt verantwoordelijkheid, waar wordt verantwoordelijkheid voor gedragen, hoe moet naar verantwoordelijkheid gehandeld worden? Uit het bronnenonderzoek blijkt dat de verantwoordelijkheid die de Nederlandse regering toekende aan staatshoofden veranderde, terwijl de verantwoordelijkheid van de internationale gemeenschap gelijk bleef. De toegevoegde waarde van de Responsibility to Protect wordt vaak gezien in de verschuiving van verantwoordelijkheid van de staat naar de internationale gemeenschap bij het voortduren van grootschalige mensenrechtenschendingen. De scriptie toont echter aan dat in Nederland juist het wegnemen van de verantwoordelijkheid van de staat vernieuwend was in de casus Libië ten opzichte van Kosovo.