Een eye tracking onderzoek naar het effect van navigatie-informatie en drukte op de effectiviteit en efficiëntie in wayfinding op Utrecht Centraal Station

Abstract

De weg kwijtraken kent vele nadelen, zowel voor de gemoedstoestand als voor de veiligheid van de navigator. Het gebruik van hulpmiddelen in een omgeving zoals architectonische structuren, informatieborden en kleuren kan de wayfinding in een grootschalige omgeving faciliteren. De huidige studie onderzocht de effecten van dergelijke omgevingsfactoren op de effectiviteit en efficiëntie van de navigator op een toekomstige situatie op Utrecht Centraal Station. Aan de hand van een 2 x 2 within-subjects design (drukte op het station en navigatie-informatie werden gemanipuleerd) is een eye tracker experiment uitgevoerd in combinatie met een vragenlijst. Na uitvoering van de Repeated Measures An(c)ova werd voor de manipulaties in de navigatie-informatie geen hoofdeffect gevonden. Voor de manipulatie in drukte (spitsuur –buitenspitsuur) werd een hoofdeffect gevonden. In de drukke situatie werd er bijvoorbeeld korter op relevante informatie gekeken en langer op irrelevante informatie (relevant voor wayfinding). Bij toevoeging van covariaten geslacht, frequentie gebruik openbaar vervoer en herkenbaarheid van de omgeving werd een aantal interactie effecten met zowel drukte als de manipulaties in navigatie-informatie gevonden. Tevens werd gevonden dat de verbale rapportage niet overeen kwam met de fixatiedata; van de zestien personen die aangaven in de vragenlijst geen routekleurlijn te hebben gezien, hadden zes wel degelijk fixaties op deze routekleurlijn. Echter werden de assumpties van de Repeated Measures An(c)ova geschonden, waardoor gevonden resultaten met zorg dienen te worden geïnterpreteerd. Voor vervolgonderzoek wordt voorgesteld gebruik te maken van de mobiele eye tracker; het effect van aspecten als locomotion en andere complexe sensorische input kan daarmee geïncludeerd worden om het effect van omgevingsfactoren op wayfinding te onderzoeken.