Een variatie aan belevingswerelden Informele leersituaties binnen publieksbegeleiding voor jongeren In musea voor moderne en hedendaagse kunst

Abstract

Een variatie aan belevingswerelden Informele leersituaties binnen publieksbegeleiding voor jongeren In musea voor moderne en hedendaagse kunst

Een groot aantal musea voor moderne en hedendaagse kunst bieden een vorm van publieksbegeleiding voor jongeren, een doelgroep die vaak nog niet regelmatig in hun vrije tijd een museum bezoekt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ‘jongerenafdelingen’ waarbij een vaste groep jongeren meebeslist over activiteiten in het museum of rondleider wordt. Om een museumbezoek voor deze doelgroep aantrekkelijker te maken doen enkele musea verwoede pogingen om bij de belevingswereld van jongeren aan te sluiten. Wat het lastig maakt is dat de doelgroep jongeren zeer gevarieerd is, met uiteenlopende voorkeuren, sociale en culturele achtergronden. Het doel van dit onderzoek is te achterhalen in hoeverre het Nederlandse musea voor moderne en hedendaagse kunst al lukt om bij deze gevarieerde belevingswereld aan te sluiten, en waar er nog verbeterd kan worden op dit gebied. De volgende onderzoeksvraag is dan ook opgesteld: In hoeverre sluit de bestaande publieksbemiddeling voor jongeren met de leeftijd van 12 tot 18 jaar in informele leersituaties in musea voor moderne en hedendaagse kunst in Nederland aan bij de gevarieerde belevingswereld van deze doelgroep?

Om deze vraag te beantwoorden werd literatuuronderzoek gedaan naar de doelgroep maar ook naar verschillende leermethoden en pedagogiën zoals constructivisme en buitenschools leren. Tevens werd er literatuuronderzoek gedaan naar hedendaagse tendensen in de publieksbemiddeling zoals participatie en digitalisering. Vervolgens werd er kwalitatief onderzoek gedaan naar drie casestudies, namelijk: Young Office van het Bonnefantenmuseum te Maastricht, Blikopeners van het Stedelijk Museum te Amsterdam, en de jongerentour via mobiele applicatie van het Mauritshuis te Den Haag. Voor elk van deze casestudies is er een interview afgenomen met de coördinator of ontwerper van de desbetreffende programma’s, met één of meerdere van de huidige deelnemers of een gebruiker, en is er een middag participerend geobserveerd.

Uit het onderzoek bleek dat jongeren goed kunnen leren wanneer kennis aansluit bij iets wat voor hen herkenbaar is, en dat methoden die de mogelijkheid bieden om veel eigen input te geven voor jongeren interessant zijn. Sommigen van de casestudies waren hier al wel mee aan het experimenteren, maar het bleek dat het trekken van een gevarieerd publiek voor de programma’s toch lastig blijft. Een aanbeveling is daarom om meer gebruik te maken van participatietechnieken en herkenbare elementen voor jongeren, zoals digitalisering, meer in te zetten. Voor verder onderzoek kan kwantitatief onderzoek gedaan worden naar de bevinding van (ex-)participanten, maar ook naar de redenen waarom non-participanten niet deelnemen.