Betrokkenheid bij pesten en zelfbeeld in de laatste drie groepen van de basisschool

Abstract

Onderwerp. In dit onderzoek is gekeken naar verschillen in het zelfbeeld tussen de verschillende pestrollen (daders, slachtoffers en niet-betrokkenen) in de laatste drie groepen van het basisonderwijs. Meer specifiek richtte dit onderzoek zich op de mate van narcisme, globaal zelfbeeld en zelf-waargenomen sociale competentie. Daarnaast is bekeken of de verschillen gemodereerd worden door sekse. Methode. Er is gebruik gemaakt van een groter databestand over pesten en sociale dominantie (N = 1229; 662 jongens). De variabelen zijn gemeten aan de hand van zelf- en peerrapportages en ratings. Resultaten. Om de hoofd- en interactie effecten van narcisme, het globale zelfbeeld en zelf-waargenomen sociale competentie op de onafhankelijke variabelen te meten, is gebruik gemaakt van een tweeweg MANOVA. Aangezien sympathie- en antipathierelaties een ander concept vormden, is er daarnaast een vergelijkbare MANOVA uitgevoerd met deze afhankelijke variabelen. Uit de multivariate analyses bleek dat er verschillen in zelfbeeld tussen de verschillende pestrollen bestaan. Daders scoorden op alle vier de onderdelen van het zelfbeeld hoger dan slachtoffers en hoger of gelijk aan niet-betrokkenen. Slachtoffers scoorden op alle vier de onderzochte afhankelijke variabelen lager dan daders en niet-betrokkenen, met uitzondering van narcisme waar slachtoffers gelijk scoorden als niet-betrokkenen. Ten slotte is er een interactie-effect gevonden tussen sekse en slachtoffers. Vrouwelijke slachtoffers scoorden significant lager op globaal zelfbeeld dan mannelijke slachtoffers. Conclusie. Er blijken verschillen te bestaan in de onderzochte variabelen tussen de verschillende pestrollen. Daders hebben een hoog zelfbeeld, waar slachtoffers een laag zelfbeeld hebben. Hiermee moet rekening worden gehouden gedurende het ontwikkelen en gebruiken van interventies.