Een verkenning van factoren die het gebruik van het lespakket ‘Hoogwater Op Het Schoolplein’ door docenten aardrijkskunde beïnvloeden

Abstract

Het toetreden van nieuw aardrijkskundig lesmateriaal op de markt van educatieve middelen is complex. Het maakt niet uit hoe goed nieuw lesmateriaal is of hoe goed de uitwerking ervan is, het lesmateriaal heeft tijd nodig om naam en bekendheid te verwerven. Deze thesis beschrijft en verklaart de toetreding van ‘Hoogwater op schoolplein’ op de markt (Bosschaart, 2015). Deze thesis bekijkt in welke mate het lesmateriaal gebruikt wordt en welke factoren hierbij een positieve dan wel negatieve rol spelen. In de aanloop naar dit onderzoek heeft de onderzoeker eerst het originele Hoogwater op het Schoolplein (bijlage 1.1 + bijlage 1.2) aangepast om zo het lesmateriaal geschikt te maken voor andere gebieden binnen het beheergebied van HHNK: regio West-Friesland + Wieringermeer, regio kustzone en regio Waterland-Zaanstreek (bijlage 2.1 t/m 4.3). Vervolgens is het vernieuwde lesmateriaal getest door docenten uit het veld. Met hen is een semigestructureerd interview gehouden om hun bevindingen te peilen. Daarnaast zijn experts (leraar opleiders, een onderzoeker en een medewerker van het waterschappen) om hun mening gevraagd naar de kwaliteit van het lesmateriaal en de implementatie ervan. Ook is er bezoekersinformatie van de website van het lesmateriaal geanalyseerd. Ten slotte is per mail nagegaan in welke mate geïnteresseerde docenten het lesmateriaal daadwerkelijk hebben gebruikt. Met behulp van deze ‘mixed methods’ heeft het onderzoek de mate van gebruik van het lesmateriaal kunnen peilen. Het onderzoek is grotendeels kwalitatief, enkel de bezoekersinformatie kan kwantitatief genoemd worden. Daarnaast is het gelukt om factoren te herleiden die het gebruik beïnvloeden. De ingebruikname van HWSP liet tijdens de duur van het onderzoek een grote toename in het gebruik zien. Factoren die deze toename aanwakkerden waren met name de actoren die het gebruik van de lesmethode aanmoedigden. Daarnaast was het eigen maken van het lesmateriaal erg belangrijk voor docenten en moest het lesmateriaal zo veel mogelijk kant en klaar geleverd worden. Factoren die de toename in gebruik tegengaan hadden voornamelijk te maken met schoolstructuren. Schoolleiding, vaksectie en collega docenten moesten allemaal toestemmen om het gebruik van het lesmateriaal te implementeren. Hierdoor lag de implementatie bij meerdere actoren binnen school, iets wat het implementatieproces moeilijker maakte.