Om Europa te beschermen tegen het gevaar. Machtsbalans in Europa tijdens de congressen van Wenen, Troppau, Laibach en Verona, 1814-1822

Abstract

Tijdens het congres van Wenen in 1814-15 was door de grootmachten van Europa, Rusland, Oostenrijk, Pruisen, Frankrijk, en Groot-Brittannië, de basis gelegd voor een samenwerking waarin de mogendheden gezamenlijk de Europese politiek domineerden. De klassieke lezing van het post-napoleontische tijdperk is dat de mogendheden in Wenen een statisch machtsevenwicht hadden bereikt, waarin de onderlinge verhoudingen vastlagen en enkele decennia onveranderlijk waren. In deze scriptie wordt die visie uitgedaagd, door te stellen dat het ingrijpen door de grootmachten in de liberale revoluties van 1820 in Spanje en het Koninkrijk der Beide Siciliën aanleiding had gegeven tot een verandering van het karakter van het machtsevenwicht in Europa. Door de Europese samenwerking tijdens en na de congressen van Troppau (1820), Laibach (1821) en Verona (1822) te beschouwen in het licht van theorie over machtsevenwicht wordt duidelijk dat de statische balans van machten die in Wenen was vastgelegd, al na enkele jaren plaats maakte voor een zeer dynamisch machtsevenwicht. In het eerste hoofdstuk wordt de balans van machten die in Wenen tot stand was gebracht en theorie over machtsevenwicht toegelicht. Het tweede en derde hoofdstuk behandelen het tot stand komen van de ingrepen door de grootmachten in de liberale revoluties van respectievelijk de Beide Siciliën en Spanje, tijdens congressen van Troppau, Laibach en Verona. De vergelijking tussen het machtsevenwicht dat in Wenen was bereikt en de balans van machten die tijdens de congressen van 1820-22 ontstond, maakt duidelijk dat een statisch machtsevenwicht in de jaren twintig van de negentiende eeuw plaats maakt voor een dynamische balans.