City of God & Something in the Air: representatie van de favela in Braziliaanse cinema

Abstract

Deze scriptie bevat een analyse van de representatie van sociale problematieken in Fernando Meirelles’ film City of God, en Helvecio Ratton’s film Something in the Air. De analyses maken een verschil zichtbaar mbt. de representatie van (drugsgerelateerd) geweld, sociale uitsluiting en de portrettering van de favelabewoner in beide films. De aanwezigheid van drugsgerelateerd geweld staat centraal in City of God, terwijl dit in de verhaallijn Something in the Air slechts op de achtergrond zichtbaar is. Het getoonde geweld City of God biedt het publiek weinig diepgang mbt. de achtergrond van de problematieken, en door het extreem gewelddadige karakter van drugsbendeleider Lil’ Zé (Zé Pequeno), laat het geweld regelmatig een irrealistische indruk achter. De analyse maakt ook een positieve weergave van agency zichtbaar vanuit de hoofdpersoon, Rocket (Buscapé), die ondanks dat zijn omgeving en sociale positie een obstakel vormt in het behalen van zijn doelen, over de capaciteiten bezit om zijn droom waar te maken. Dit, terwijl Lil' Zé uiteindelijk een slachtoffer wordt van geweld. De analyse van Something in the Air toont de dat film een aantal belangrijke stereotyperingen, zoals de dominantie van geweld en de slachtofferrol van de bewoners, heeft vermeden. Er wordt de kijker meer diepgang geboden in sociale problematieken als rassendiscriminatie en sociale uitsluiting. Een belangrijk krachtpunt van de film is dat Ratton er in slaagt een beeld schetsen waarin favelabewoners over potentie, kracht en agency bezitten en bovendien door middel van mobilisering in staat zijn om sociale vooruitgang te bewerkstelligen. Tot slot erkent deze scriptie dat beide films aspecten bevatten die bijdragen aan een positieve beeldvorming van de favelas, en wordt er gesteld dat er altijd positieve en negatieve kenmerken te onderscheiden zijn in filmprodukties. Dit wordt aangehaald om het belang van filmonderzoek te benadrukken. Globalisering en de voortdurende ontwikkeling van de media hebben als resultaat dat ook in de toekomst het publiek steeds veeleisender zal zijn mbt. de presentatie en kwaliteit van media. Toenemende wetenschappelijke kennis over de ethische waarde van cinema dient beschikbaar te zijn voor filmkenners, filmmakers en het allerbelangrijkste: voor het publiek.