Alcohol- en cannabisgebruik onder adolescenten. De invloed van het gezin

Abstract

Achtergrond. Het alcohol- en cannabisgebruik onder adolescenten stijgt door de jaren heen. Het opgroeien in een disfunctioneel gezin is een belangrijke risicofactor voor dit middelengebruik. In de literatuur wordt verondersteld dat adolescenten die veel kritiek ervaren van de ouders of die opgroeien in een gezin met een lage cohesie doorgaans meer verdovende middelen gebruiken dan leeftijdsgenoten. Doel. Het doel van dit onderzoek is om te testen in hoeverre er causale verbanden bestaan tussen de door de adolescent ervaren ouderlijke kritiek en de gezincohesie op het alcohol- en cannabisgebruik van de adolescent, gemodereerd voor sekse, leeftijd en etniciteit. Methode. Voor dit onderzoek hebben 2290 middelbare scholieren uit de eerste, tweede en derde klas van HAVO en VWO een zelfbeoordelingsvragenlijst ingevuld. Met een hiërarchische multipele regressieanalyse is uiteindelijk getest of de verwachte causale verbanden aanwezig zijn. Resultaten. Uit de analyses blijkt dat hoe meer ouderlijke kritiek een adolescent ervaart, des te hoger het alcohol- en cannabisgebruik ligt. Daarnaast blijkt ook dat hoe lager de gezinscohesie is, des te hoger het middelengebruik ligt. Het geslacht en de leeftijd van de adolescent hebben tevens een significante voorspellende invloed op het middelengebruik. Leeftijd en etniciteit hebben een significant modererend effect op de gevonden negatieve causale verbanden. Conclusie. De onderzoeksresultaten laten zien dat de hoeveelheid ervaren ouderlijke kritiek en de mate van gezinscohesie significante voorspellers zijn voor het middelengebruik onder adolescenten. Op deze causale verbanden hebben leeftijd en etniciteit een modererend effect.