De Republiek en een Militaire Revolutie? Maurits van Nassau en de slagen bij Axel, Turnhout en Nieuwpoort door de ogen van Hooft, De Groot, Bor en Van Reyd

Abstract

Deze bachelorscriptie bespreekt de mogelijkheid van een militaire revolutie onder leiding van Maurits van Nassau in de Republiek en gaat in op de vraag: in hoeverre was er in de ogen van de goed ingelichte tijdgenoten Hooft, De Groot, Bor en Van Reyd sprake van een dusdanig ingrijpende ontwikkeling dat men die kan kenschetsen als revolutionair? Eerst zal het debat rondom de militaire revolutie kernachtig uiteengezet worden. Vervolgens zullen de vier genoemde schrijvers in afzonderlijke hoofdstukken behandeld worden. De auteurs zullen eerst geïntroduceerd worden, waarna de ontstaansgeschiedenis van de bronnen besproken wordt. Vervolgens worden drie veldslagen onderzocht op hoe deze beschreven zijn door de auteurs. De slagen bij Axel (1586), Turnhout (1597) en Nieuwpoort (1600) worden als casussen gebruikt voor een vergelijkend onderzoek. Het onderzoek levert onder andere de volgende resultaten: • De slag bij Axel is weinig significant. • De slag bij Turnhout bevat een enkel element dat enigszins geassocieerd kan worden met een eventuele militaire revolutie. • De slag bij Nieuwpoort bevat meerdere elementen in ogen van de auteurs als opmerkelijk, maar zeker niet revolutionair, beschouwd kunnen worden. • Over de slagen kan geconcludeerd worden dat sommige auteurs gedetailleerder zijn geweest in het beschrijven van veldslagen.

Voor dit onderzoek is gebruikgemaakt van zeventiende-eeuwse primaire bronnen, als ook van hedendaagse secundaire literatuur.