Redeneren in een context: de invloed van sequentiële informatie en expliciete kwantoren.

Abstract

Deze scriptie kijkt naar hoe het keuzegedrag van mensen wordt beïnvloed door sequentiële informatievoorziening en het expliciet maken van kwantoren in de Wason Selectietaak. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat men niet altijd logische keuzes maakt. De Wason Selectietaak is een van de meest gebruikte experimenten om dit gedrag te onderzoeken. In deze taak moet een proefpersoon kiezen welke kaarten hij of zij moet omdraaien om een regel te bevestigen. Uit de keuzepatronen in deze taak blijkt dat men niet redeneert volgens de formele logica. Dit onderzoek maakt gebruik van vijf verschillende taken waarbij gevarieerd wordt met kwantoren (universeel en existentieel) en informatie op de kaarten (voldoen wel of niet aan de regel). Doormiddel van het sequentieel omdraaien van kaarten en deze variatie ontstaan situaties waarin men verschillende keuzes moet maken (het omdraaien van één, twee of geen kaarten) en kan er worden bekeken welke invloed sequentie en kwantoren op dit keuzegedrag hebben. Het gedrag van twee groepen (één met en één zonder logica voorkennis) is vergeleken om te kijken welke invloed logica voorkennis heeft. Verder is er gekeken welke theorieën het gerealiseerde keuzegedrag onderbouwen. Een vergelijking van de resultaten met eerdere onderzoeken die gebruik maken van sequentie en waartussen een tegenstrijdigheid bestaat geeft geen uitsluitsel welke van deze twee studies meer gelijk zou hebben en of de resultaten daadwerkelijk verschillen van de onderzoeken zonder sequentiële component. Uit de resultaten blijkt verder dat voorkennis op het gebied van logica ervoor zorgt dat men vaker keuzes maakt die consistent zijn met de formele logica, echter niet in alle situaties. Het gerealiseerde keuzegedrag in de verschillende taken biedt een indicatie voor de relevantie theorie, rationele analyse, optimale dataselectie en een matching bias. Grootschaliger onderzoek dat gebruikt maakt van situaties waarbij meer kaarten moeten worden omgedraaid (bijvoorbeeld door meer variatie in informatie op de kaarten) is nodig om deze theorieën verder te onderzoeken. Op basis van de resultaten kan worden uitgesloten dat men redeneert volgens de formele logica en dat de redeneerfouten ontstaan door een misopvatting van de regel.