De Complexiteit van Waarnemen: Hoe de toeschouwer zich verhoudt tot de performer middels een belichaamde kijkervaring binnen Pandora’s DropBox

Abstract

Dit Bachelor eindwerkstuk is een voorstellingsanalyse van Pandora’s DropBox van Katja Heitmann, gericht op de kijkervaring van de toeschouwer. Pandora’s DropBox is een zoektocht naar de perfecte mens, in een wereld waar al het kwaad terug is gestopt in Pandora’s Box. Balans en controle zijn de ultieme aanwinsten in de wereld die Pandora’s DropBox creëert: elke handeling van de performers, zelfs het knipperen van de ogen, is gecontroleerd en uitgedacht. De performers maken ons hiermee op een unieke manier bewust van ons eigen oncontroleerbare, chaotische lichaam. In dit eindwerkstuk wordt onderzocht hoe de toeschouwer gestuurd wordt zich te verhouden tot de performer binnen de kijkposities die Pandora’s DropBox aanreikt en tracht hiermee de complexiteit van de belichaamde kijkervaring van de toeschouwer uit te diepen. Met de concepten theatraliteit en absorptie wordt uiteengezet hoe de toeschouwer binnen de voorstelling gestuurd wordt om een specifieke kijkpositie in te nemen ten overstaande van de performer. Er wordt geconcludeerd dat stabiele en instabiele kijkposities zich afwisselen en er zo meerdere perspectieven op de performer ontstaan. Hierdoor wisselt de toeschouwer tussen zich verplaatsen in en zich distantiëren van de performer. Dit wordt vervolgens verder uitgediept met het concept embodied simulation, om heel precies te analyseren hoe de toeschouwer de verhouding tussen haar/hem en de performer belichaamd ervaart door het waarnemen van de lichaamsbewegingen en gezichtsuitdrukkingen van de performers. Uit deze analyse wordt gesteld dat embodied simulation van de lichaamsbewegingen en gezichtsuitdrukkingen van de performers het bewegen van de toeschouwer over verschillende kijkposities ten overstaande van de performer versterkt en de toeschouwer hierdoor de verhouding tussen haar/hem en de performer telkens opnieuw moet ondervinden. Concluderend wordt gesteld dat de kijkervaring van de toeschouwer binnen Pandora’s DropBox zich over meerdere opposities beweegt. De voorstelling breekt hiermee deze opposities open en legt zo onze dagelijkse processen van waarnemen en intern simuleren bloot.