Codering van de affectieve functie van taal: een onderzoek naar de emotionele lading van afwijkend taalgebruik

Abstract

Dit onderzoek richt zich op de affectieve functie van taal en hoe deze taalkundig gecodeerd en verwerkt wordt. Aan het begin van de 20e eeuw beschreef H.J. Pos het affectieve karakter van afwijkend taalgebruik, in het bijzonder het afwijkend gebruik van functiewoorden. Recent onderzoek van A. Foolen en N. Corver borduurt hierop voort. In dit onderzoek is door middel van een online enquête onderzocht of respondenten daadwerkelijk een emotionele lading ervaren bij het afwijkend gebruik van functiewoorden en enkele gebonden morfemen. Ook is er onderzocht of de affectieve structuur van taal vergelijkbaar is met de informatiestructuur en de daarbij behorende begrippen topic en focus. Uit de resultaten bleek dat men inderdaad emotionele lading ervaart bij afwijkend gebruik van functiewoorden en gebonden morfemen en dat woordvolgorde en de mate waarin het afwijkende taalgebruik onverwacht is, hierin een rol spelen. Hoe onverwachter de afwijking, hoe groter de ervaren emotionele lading. De begrippen topic en focus bleken niet goed toepasbaar op de affectieve structuur.