| dc.description.abstract | Inleiding
In Nederland hebben ongeveer duizend Artsen in Opleiding tot Specialist (aios) te maken met burn-outklachten (Van den Heijkant, Tomlow, Prins & van der Heijden, 2016). De werkstress van aios ligt fors hoger ten opzichte van de overige beroepsbevolking. Bij eerstejaars aios komt burn-out het meest frequent voor (Prins et al., 2007). Dit is zorgelijk, werkstress in de zorg kan de kwaliteit van zorg in gevaar brengen, laat het leerklimaat afnemen en levert bovendien hoge kosten op. Om werkstress onder aios beter aan te kunnen pakken is het essentieel om meer inzicht te krijgen in de totstandkoming van werkstress van eerstejaars aios. Dit onderzoek zal zich hierop richten en voornamelijk aandacht besteden aan de rol van niet-medische taken in het eerste jaar en de sociale steun die aios in het eerste jaar ontvangen.
Methode
Er is een kwalitatieve onderzoeksmethode gehanteerd. Met een convenience sample is met zestien tweede en derdejaars aios middels semigestructureerde interviews teruggeblikt op het eerste jaar als aios. De aios waren zowel werkzaam in perifere ziekenhuizen als in een academisch ziekenhuis. De interviews zijn opgenomen, getranscribeerd en middels een gemodificeerde grounded theory benadering geanalyseerd.
Resultaten
Niet-medische taken spelen een grote rol in het eerste jaar van aios. Aios bleken in het eerste jaar erg druk te zijn met timemanagement, het leren kennen van de omgeving, administratie en het bewaken van de eigen studievoortgang. Hoewel aios niet geheel onbekend zijn met deze niet-medische taken, ervaren ze de gevraagde tijdsinvestering die nodig is om zich de taken eigen te maken en uit te voeren als onverwacht.
Aios ontvangen in hun eerste jaar sociale steun van diverse groepen collega’s. Collega-aios bleken de grootste steun voor aios, zij zijn samen een “hechte club” en laagdrempelig te bereiken. De steun van de supervisor werd wisselend ervaren, zo worden enkele supervisors als “onderwijsminded” en benaderbaar gekenmerkt, maar daartegenover staan ook negatieve ervaringen met supervisors, die met name ontstaan door de beoordelende rol die supervisors hebben. Een aantal aios hebben in het eerste jaar een mentor of maatje toegewezen gekregen en de steun die ze hiervan ontvangen wordt als erg positief ervaren, met name omdat de mentor en het maatje geen beoordelende rol hebben.
Conclusie
Niet-medische taken bleken in het eerste jaar een belangrijke rol te spelen in de werkstress ervaring van aios. Enerzijds omdat aios onzeker zijn en niet altijd over de juiste competenties beschikken om niet-medische taken uit te voeren, anderzijds omdat niet-medische taken veel tijd in beslag nemen. Deze niet-medische taken sluiten erg aan bij wat bekend is over het Newcomer Adjustment. Naast nieuwkomers zijn aios ook nog in opleiding, wat betekent dat ze ook nog eens tijd en energie in hun eigen leerproces moeten steken. Sociale steun levert een belangrijke bijdrage aan de werkstress ervaring van aios in het eerste jaar. De steun die eerstejaars aios van hun collega’s ontvingen was erg wisselend, maar bij het uitvoeren van niet-medische taken zelfs gering. Collega’s hebben er weinig zicht op dat aios druk zijn met niet-medische taken. Initiatieven als het invoeren van mentoren/maatjes en intervisiebijeenkomsten kunnen verlichting bieden in het eerste jaar, maar zijn nog niet in alle specialismen doorgevoerd. Omdat de verschillen per specialisme erg groot bleken te zijn is het relevant om voor vervolgonderzoek alle specialismen bij het onderzoek te betrekken. | |
