| dc.description.abstract | In dit onderzoek staat het begrip betekenisvolle transparantie centraal. Dit is de mate van openheid van informatie, wat de patiënt de mogelijkheid geeft inzicht te krijgen in de eigen behandeling ten behoeve van de kwaliteit van de zorg. Betekenisvolle transparantie dient door de patiënt te worden ervaren als waardevolle informatie, wat is afgestemd op zijn of haar behoeften en wensen.
Wat betekenisvolle transparantie is voor de patiënt werd in dit onderzoek kwalitatief onderzocht door middel van focusgroepen. Vervolgens werd de relatie tussen betekenisvolle transparantie en vertrouwen empirisch getoetst. Uit de literatuur blijkt namelijk dat er onduidelijkheid is over de effecten van transparantie. Transparantie zorgt volgens voorstanders voor meer democratie, vertrouwen en keuzevrijheid (Blomgren,2007; Fung, Graham & Weil, 2007; Hood, 2006; Lugtenberg & Westert, 2007; Schipaanboord, Delnoij & Bal, 2011). Tegenstanders bekritiseren de assumptie dat transparantie zou leiden tot meer vertrouwen, omdat er vaak selecte of complexe informatie gegeven wordt (Bijlsma & Pomp, 2008; Bovens, 2003; Meijer, 2009a; O’Neill, 2002). Vertrouwen is echter een belangrijke factor in de arts/patiëntrelatie. Drie verschillen typen transparantie werden getoetst in een experimentele vragenlijst.
Uit het onderzoek blijkt dat transparantie voor de patiënt betekenisvol is, wanneer informatie aansluit op de individuele behoeften van de patiënt en de informatie op een begrijpelijke manier gecommuniceerd wordt. Patiënten willen informatie ontvangen wat toegespitst is op hun eigen ziektebeeld. De inhoud van betekenisvolle transparante informatie is daarnaast divers. Er blijkt een verschil te bestaan tussen betekenisvolle transparantie en transparantie als het gaat om het vertrouwen van de patiënt. Uit dit onderzoek werd duidelijk dat betekenisvolle transparantie in het geval van input en output transparantie leidt tot meer vertrouwen onder patiënten, terwijl dit bij transparantie niet
het geval is.
Een belangrijke les die hieruit getrokken kan worden, is dat transparantie alleen vertrouwen genereert, wanneer de informatie is toegespitst op de wensen en het begrip van de patiënt. Daarnaast bevestigen de onderzoeksuitkomsten dat betekenisvolle transparantie alleen effect heeft, wanneer het de leefwereld van patiënten raakt. Dit onderzoek schetst daarmee een nuance in de relatie tussen transparantie en vertrouwen, door te laten zien dat in 2 van 3 gevallen betekenisvolle transparantie meer vertrouwen oplevert, dan transparantie. Er wordt daarom aanbevolen om de informatievoorziening af te stemmen op de wensen en het begrip van patiënten. Investeren in transparantie lijkt op basis van dit onderzoek alleen vruchten af te werpen, wanneer de informatie betekenisvol is. Daarom geldt: “Bevorder niet meer transparantie, maar betere transparantie”. | |
