Samenwerken in de Bureaucratie: een exploratie van de rol van de Metabestuurder

Abstract

Metabestuurders komen steeds vaker voor in Nederland, maar er is nog weinig over hun rol bekend. Dit is een interpretatief en inductief onderzoek naar de rol van metabestuurders en hoe zij die kunnen vervullen. Daarbij maak ik gebruik van de Grounded Theory methode. Ik heb veertien (medewerkers van) metabestuurders geïnterviewd. De omgeving van de metabestuurder kan begrepen worden met het model van collaborative governance. De rol van de metabestuurder verschilt van collaborative leaders uit de literatuur in hun rol als knopendoorhakker. Dit verschil en drie problemen waar de metabestuurder mee te maken heeft, verkokering, formele macht en onafhankelijkheid, worden veroorzaakt door een onderliggend spanningsveld tussen twee concurrerende institutionele logica’s: de bureaucratische logica en de collaborative logica. De bureaucratische logica is hiërarchisch, gesloten en verkokerd en werkt met verplichting en controle. Deze logica vindt zijn grondslag in het mechanische perspectief en de principes van de bureaucratie. De collaborative logica is gelijkwaardig, open en verweven en werkt met overtuigen en vertrouwen. Deze logica is gebaseerd op de principes van collaborative governance en kan begrepen worden vanuit het complexiteitsperspectief. De twee logica’s verklaren de unieke rol van de metabestuurder. Inzicht in deze logica’s helpt de metabestuurder bij het vervullen van zijn rol.