De Patriottenbeweging als voorloper van de Nederlandse democratie: een poging tot een balans

Abstract

In deze scriptie staat de vraag centraal in hoeverre de Patriottentijd (1780-1787) als voorloper van de Nederlandse democratie beschouwd kan worden.Een vraag die in de historiografie voor verdeeldheid zorgt. Aan de hand van ontwikkelingen in de steden Zwolle en Deventer wordt geanalyseerd hoe de politieke situatie in die tijd was. Hoewel het begrip democratie in dit verband een anachronisme is, worden drie ontwikkelingen die toen plaatsvonden geanalyseerd.De drie ontwikkelingen zijn: Burgercommissies, Petities en nieuwe stadsregeringsregelementen de z.g.n. 'Conceptreglementen'. Bekeken wordt in welke mate er democratische tendensen in te zien zijn. Deze tendensen zijn geformuleerd op basis van hedendaagse inzichten over wat een democratie of democratisering zou moeten zijn aan de hand van de zgn 'Freedom House' checklist. Freedom House is een uit New York stammende organisatie die democratieën bestudeert.Het begrip inclusiviteit komt ook nadrukkelijk aan de orde. Bij het opmaken van de nieuwe balans kan uiteindelijk geconcludeerd worden dat de Patriottentijd, hoewel niet democratisch in de huidige zin van het woord, op zijn eigen merites beoordeeld moet worden. Kleine en schijnbaar onbelangrijke veranderingen hebben wel degelijk een grote bijdrage aan het democratische proces geleverd.