Complexiteit aan de frontlijn bij moeilijke doelgroepen: wat wijkteams kunnen leren van specialisten

Abstract

Generalistische wijkteams die recent zijn opgezet binnen de huidige WMO zijn nog zoekende in het leveren van maatwerk aan moeilijke doelgroepen. Om hen hierin te adviseren zijn de ervaringen van complexiteit in het fronlijnwerk onderzocht bij specialistische professionals die wél maatwerk weten te leveren aan moeilijke doelgroepen. Hun ervaringen van complexiteit zijn onderzocht middels de Q-methode: een kwalitatieve/kwantitatieve mix waarbij een kaartenset, of Q-set, is gevormd over complexiteit binnen het frontlijnwerk. Complexiteit wordt binnen de Q-set uitputtend gevat in leef-en systeemwereld en daarbinnen in complexiteit rondom cliënt, team, organisatie, keten en media. De Q-set is gevormd aan de hand van theoretische én empirische voorkennis. Deze Q-set is door twintig specialistische frontlijnprofessionals geordend van minst naar meest complex, waarop de ordening in diepte-interviews is toegelicht. Uit de resultaten kwam naar voren dat complexiteit niet zozeer rondom de doelgroep zelf maar meer rondom het eigen beleid en de samenwerking met ketenpartners wordt ondervonden. Beperkende beleidskaders en een gebrekkige samenwerking met ketenpartners hebben een negatief effect op mogelijkheden om maatwerk te leveren. Om deze situatie te verbeteren is een beleidsadvies geformuleerd waarin ten eerste ketenpartners samenkomen in een interdisciplinair team voor casusoverleg en informatie-uitwisseling vanuit een gedeelde bedoeling: het welzijn van de cliënt. Ten tweede is een experiment aanbevolen waarin beleidskaders tijdelijk worden opgeheven om vervolgens te kijken wat de frontlijnprofessional wel en niet nodig heeft aan ondersteuning vanuit eigen beleid. Vooral dit laatste beleidsadvies kan ook voor de generalistische frontlijnprofessional in het wijkteam van nut zijn.