| dc.description.abstract | In de rechtbank komen veel culturen bijeen. Vaak worden deze culturele achtergronden genegeerd vanuit de institutie (Örücü, 2002). Uit verschillende literatuur blijkt dat mensen met een andere culturele achtergrond een juridisch ongelijke behandeling krijgen. Door hun gebrek aan taalvaardigheid kunnen zij zichzelf beperkt uitten en de redenen voor hun handelingen moeilijk onder woorden brengen. Bovendien is er een gebrek aan tolken, vertalers en mediators (Spolsky, 2009). Daarnaast zijn personen met een andere culturele achtergrond vaak niet bekend met de institutionele regels van de rechtbank (Willemse & Backbier, 2002). De culturele verschillen zouden relevant gemaakt moeten worden in de rechtbank, aangezien cultuur een factor is die bepaald gedrag veroorzaakt (Spencer-Oatey, 2008). Voor het bereiken van een gelijke behandeling moet cultuur als relevant aspect worden behandeld (Bovens, 2006). Dit onderzoek schetst een beeld van de manier waarop cultuur relevant wordt gemaakt en wat de heersende discours is rondom cultuur in de gepubliceerde strafzaken van rechtspraak.nl in de afgelopen zes jaar. Rechtspraak.nl is een online databank van Nederlandse rechtspraken, die toegang verleent tot strafzaken die hebben plaatsgevonden in rechtbanken door heel Nederland. De gerechten zijn verantwoordelijk voor het plaatsen van rechtszaken, waardoor deze gepubliceerde strafzaken een interessant corpus vormen om te analyseren, en om het discours in de gepubliceerde rapporten te bepalen. De onderzoeksvraag luidt dan ook als volgt: ‘Hoe wordt in Nederland de culturele achtergrond van de verdachte relevant gemaakt in de argumentaties in de opgestelde strafzaakrapporten van rechtspraak.nl?’ Aan de hand van een corpusanalyse is de eerste deelvraag beantwoord: Hoe vaak wordt cultuur relevant gemaakt in de rapporten van rechtspraak.nl? Van de 58.798 gepubliceerde strafzaken die hebben plaatsgevonden in de periode van 1 januari 2010 tot 1 januari 2016 werd in 129 zaken, 0,22% van het totaal aantal gepubliceerde strafzaken, de culturele achtergrond van de betrokkene relevant gemaakt. De resultaten van de discoursanalyse hebben geleid tot de beantwoording van de tweede deelvraag: Hoe wordt cultuur relevant gemaakt in strafzaken? Hieruit bleek dat er een vage definitie van cultuur wordt gehanteerd in de gepubliceerde strafzaken. Er wordt geen expliciete definitie gegeven terwijl er wel naar cultuur wordt gerefereerd. Zo wordt cultuur vaak benoemd in combinatie met etniciteit en geloofsovertuiging. Wel worden er kenmerken van cultuur gegeven. Iemand handelt ‘vanuit’ zijn cultuur en ‘vanwege’ zijn culturele achtergrond. Daarnaast bevindt een individu zich in de ene of de andere cultuur en kan zich niet in beide culturen bevinden, maar balanceert tussen culturen en heeft een identiteitsprobleem, of heeft een onrijpe persoonlijkheid. Deze resultaten wijzen uit dat er in de gepubliceerde strafzaken een culturalistische visie op cultuur wordt gehanteerd (Van Rossum, 1998). Naast het aan het licht brengen van deze visie is er ook geconstateerd dat de gepubliceerde strafzaken geschreven zijn vanuit de referentiekaders van de eigen cultuur en er niet objectief gekeken wordt naar de gedragingen horend bij de cultuur van de betrokkenen. Dit sluit aan bij de stelling van Van Rossum (1998) dat de gedragingen en interpretaties van de - 2 - verdachten als afwijkend worden gezien van ‘zoals het hoort’. Dit is op te merken uit zinnen zoals ‘De culturele achtergrond van betrokkene met een bijzondere plek voor magisch denken’, ‘diezelfde culturele achtergrond heeft er bovendien aan bijgedragen’ en (..) hulp krijgt bij de (cultureel bepaalde) problemen waar hij mee te kampen heeft’. Een persoon met een andere culturele achtergrond die zich niet assimileert aan de Nederlandse gebruiken en zijn of haar eigen culturele achtergrond behoudt, wordt omschreven als niet volledig ontwikkeld of heeft geen ontwikkelde persoonlijkheid of identiteit. Verder wordt in de gepubliceerde rapporten cultuur vaak benoemd in combinatie met een stoornis. Zo wordt er in sommige gepubliceerde strafzaken gesteld dat de culturele achtergrond de diagnose van een stoornis belemmert en de culturele achtergrond invloed heeft op de stoornis. | |
