De invloed van de leerkracht-leerlingrelatie op de werkhouding van leerlingen, modererende en mediërende factoren

Abstract

Om meer inzicht te verkrijgen in de manier waarop schoolloopbanen beïnvloed kunnen worden, is er longitudinaal onderzoek uitgevoerd naar de invloed van de leerkracht-leerlingrelatie op de werkhouding van leerlingen op de lange termijn en of er sprake is van modererende en mediërende factoren. De steekproef bestaat voornamelijk uit leerlingen uit de regio Twente. Op drie jaarlijkse meetmomenten (n = respectievelijk 715, 654 en 509) is onderzoek gedaan naar twee leeftijdsgroepen (leerlingen uit groep 4 zijn gevolgd in groep 5 en 6 en leerlingen uit groep 7 zijn gevolgd in groep 8 en de brugklas vmbo). De leerkrachten hebben een vragenlijst ingevuld over hun leerlingen. Uit huidig onderzoek blijkt dat de leerkracht-leerlingrelatie op meetmoment 1 alleen op de korte termijn van invloed is op de werkhouding van leerlingen (meetmoment 1), waarbij sprake is van een groot effect. Dit effect wordt niet op de lange termijn (meetmoment 2 en 3) gevonden wanneer gecontroleerd wordt voor de werkhouding op eerdere meetmomenten. Daarnaast wordt de relatie tussen de leerkracht-leerlingrelatie en de werkhouding niet gemodereerd door leeftijd en geslacht. Tot slot wordt deze relatie op meetmoment 1 en 3 deels gemedieerd door storend gedrag, maar niet op meetmoment 2. Geconcludeerd kan worden dat het van belang is om bij de start van de loopbaan te investeren in een positieve leerkracht-leerlingrelatie. Dit zal op de korte termijn invloed hebben op de werkhouding van leerlingen, deze werkhouding zal zich middels een autoregressie-effect op de langere termijn in stand houden.