Genieten, ontwikkeling en moraliteit: een juiste verhouding

Abstract

In dit onderzoek stond de volgende vraag centraal: in hoeverre mag iemand genieten op niet moreel vlak en zich ontwikkelen op niet moreel gebied als hij daarnaast moreel juist wil handelen? Het onderzoek naar deze vraag is verricht vanuit de filosofieën van drie denkers: Wolf, Williams en Nietzsche. Al deze denkers zetten zich af tegen dominante vormen van moraliteit. Bij Wolf is gebleken dat vanuit haar filosofie antwoord op de hoofdvraag kan worden gegeven vanuit haar overwegingen over een within morality. De overwegingen waarop dit antwoord is gebaseerd stonden in spanning met andere overwegingen uit Wolfs werk. Bij Williams is gebleken dat mensen zich aan een niet veeleisende common sense without morality moeten houden, en dat ze verder het best hun leven kunnen inrichten aan de hand van de projecten die voor hen zelf belangrijk zijn. Bij Nietzsche is gebleken dat gewone mensen zich volgens hem moeten houden aan een veeleisende without morality. Vrije geesten daarentegen kunnen without morality volgens Nietzsche het best loslaten en op zoek gaan naar een eigen verhouding tussen genieten en ontwikkeling. Uiteindelijk is beargumenteerd dat vanuit Williams’ denkbeelden het beste antwoord op de hoofdvraag van deze thesis kan worden gegeven. Williams’ stellingnames zijn meer coherent dan die van Wolf en Williams laat zien dat het niet nodig is om het onderscheid tussen gewone mensen en vrije geesten een grote rol te laten spelen.