Synesthesie en associatie in multimediale producties als Fantasia (1940)

Abstract

Al vanaf de Griekse oudheid trachten theoretici manieren te vinden om kleur met muziek te verbinden. Dit heeft zich ontwikkeld tot een continue toevoeging van beeld aan muziek, van platenhoezen tot optredens. Synesthesie is een verschijnsel dat bijvoorbeeld het onvrijwillig zien van kleuren bij het horen van klanken tot gevolg kan hebben. Rond de vorige eeuwwisseling, toen de populariteit van het verschijnsel onder kunstenaars steeg, ontspon zich de discussie of synesthesie zich ook doet gelden bij de productie van multimedia. De Disneyfilm Fantasia (1940) wakkerde sinds zijn release deze discussie aan. Nicholas Cook is van mening dat een lage vorm van synesthesie (quasi-synesthesie) tot op zekere hoogte in deze film van toepassing is en gebaseerd is op associatie. Aan de hand van Disneys interpretatie van Beethovens Zesde Symfonie ‘Pastorale’, wordt in dit paper onderzocht of en op welke manier synesthesie en associatie van toepassing zijn op een multimediale productie als Fantasia. Uit de analyse blijkt dat het niet mogelijk is om te concluderen dat synesthesie een fundamentele basis vormt bij de productie van de ‘Pastorale’ sequens. Wel kan worden geconcludeerd dat er zowel muzikale als thematische associatie met betrekking tot kleur in de sequens terug te vinden is.