Artistiek beleid beïnvloed door het subsidiestelsel? Een onderzoek naar artistieke keuzes en programmering in de Nederlandse professionele koorsector.

Abstract

Dit eindwerkstuk is het verslag van een onderzoek naar artistieke keuzes en programmering in de Nederlandse professionele koorsector. In dit eindwerkstuk is gekeken naar enerzijds artistieke waarden en visie en anderzijds de rol van subsidies, meer specifiek de subsidies van het Fonds Podiumkunsten. Dit is gedaan aan de hand van drie casestudies bij het Nederlands Kamerkoor, Cappella Amsterdam en Cappella Pratensis. De toe- en afwijzingen van het Fonds Podiumkunsten zijn met name te verklaren door de beoordelingen van de beoordelingscommissie. Cappella Amsterdam en Cappella Pratensis scoren op bijna alle criteria lager dan het Nederlands Kamerkoor. Opvallend is dat de grootste verschillen zichtbaar zijn bij ‘ondernemerschap’, wat draait om het maximaliseren van de inkomensbronnen. Hierdoor speelt de vraag op of de factor ‘ondernemerschap’ zwaarder weegt, of misschien zelfs doorslaggevend is? Het Fonds Podiumkunsten heeft een zekere invloed op het artistieke beleid van ensembles. Enerzijds is dit in een beperkende rol, wanneer een ensemble geen subsidie krijgt en dit beperkt in de mogelijkheden en het ontwikkelen van het ensemble. Het ensemble komt hierdoor in een neerwaartse spiraal terecht, omdat zij zonder de bijdrage meer bezig zijn met ‘overleven’ dan bijvoorbeeld met het aantrekken van een nieuw publiek. Ook zijn zij niet of minder ‘financieel gezond’, zoals bij het Fonds onder ‘ondernemerschap’ beoordeeld wordt. Het Fonds heeft een verrijkende rol voor de ensembles die wel een subsidie krijgen. Zij krijgen meer ruimte en mogelijkheden door de structurele financiële ondersteuning. Met deze ondersteuning kunnen zij zich dusdanig ontwikkelen dat zij na vier jaar opnieuw aan de eisen zullen voldoen en komen zij in een opwaartse spiraal terecht.