Het verlies van de Hobbema van Steengracht uit het Nederlands openbaar kunstbezit en de vervreemdingsregeling van de nieuwe Erfgoedwet.

Abstract

In 1950 schonk de Nederlandse staat het Landschap met twee watermolens van Meindert Hobbema (1638-­‐1709) aan de regering van Canada als dank voor de rol die de Canadese soldaten hadden gespeeld bij de bevrijding van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit schilderij, dat zich op dat moment in de collectie van het Mauritshuis bevond, werd gekozen boven drie andere uit het Rijksmuseum. De keuze viel juist op dit schilderij, omdat het Hollandse landschap de Canadese militairen deed denken aan de strijd die zij op Nederlandse bodem hadden uitgevochten. In deze scriptie wordt getoetst of de nieuwe Erfgoedwet, zoals in werking getreden in juli 2016, zou hebben kunnen voorkomen dat dit schilderij uit Nederlands openbaar kunstbezit kon worden ontvreemd. Aan de hand van de waarderingsgeschiedenis van Meindert Hobbema worden de waarborgen, die door de vervreemdingsregeling van de nieuwe Erfgoedwet worden geboden, getoetst. Uit het onderzoek is gebleken dat ook indien de huidige Erfgoedwet in 1950 van kracht zou zijn geweest Hobbema’s schilderij hoe dan ook voor het Nederlands erfgoed verloren zou zijn gegaan.