Op weg naar meer tevredenheid over het vak Nederlands. Effecten van vertelperspectief en het gebruik van quotes in een zakelijke tekst.

Abstract

In dit onderzoek is gekeken naar de effecten van vertelperspectief (eerste of derde persoon) en het gebruik van quotes (wel of niet) in een zakelijke tekst bij het schoolvak Nederlands op de tekstwaardering en het tekstbegrip van havo 2-leerlingen (N = 98). Leerlingen lazen één van de vier tekstversies en vulden een schriftelijke vragenlijst in. Er bleek een hoofdeffect te zijn van vertelperspectief op het tekstbegrip: de teksten met ik-perspectief en extra verhaalelementen werden minder goed begrepen dan de teksten met hij-perspectief, zonder extra verhaalelementen. Het vertelperspectief had echter geen invloed op tekstwaardering, de mate van identificatie met het personage en de mate van sympathie voor het personage. Het gebruik van quotes had geen effect op alle getoetste afhankelijke variabelen. Aan de hand van een analyse van de correlaties tussen afhankelijke variabelen en meervoudige regressieanalyses is een model opgesteld dat – via sympathie en identificatie - een relatie tussen tekstbegrip en tekstwaardering laat zien. Deze relatie kan verder onderzocht worden met teksten die meer identificatie en sympathie oproepen. Geadviseerd wordt om geen verhalende elementen aan zakelijke teksten bij het vak Nederlands toe te voegen, maar om tekstonderwerpen te zoeken die meer aansluiten op de interesses van middelbare scholieren of om op andere factoren van motivatie te richten door de inhoud en didactiek van het vak te veranderen.