De 'Dutch Approach', een rookgordijn? De rol van een mythisch begrip in het debat over terrorismebestrijding.

Abstract

De ‘Dutch Approach’ wordt vaak aangeduid als kenmerkend voor de Nederlandse terreurbestrijding tijdens de jaren zeventig. Recent wordt hier aan getwijfeld. De centrale vraag in deze scriptie is hoe het begrip ‘Dutch Approach’ gevormd is en in hoeverre dit debatten over terrorismebestrijding beïnvloedt. In wetenschappelijke literatuur zijn globaal twee definities te onderscheiden: een nauwe definitie, die alleen betrekking heeft op de tactiek van tijdrekken en onderhandelen met gijzelnemers, en een brede definitie waarin ‘Dutch Approach’ betrekking heeft op de ‘liberale’ aanpak van terrorisme in Nederland. Sommige auteurs gebruiken in hetzelfde artikel een brede én een nauwe definitie zonder duidelijk onderscheid te maken. De meest recente publicaties concluderen dat het beleid tijdens de jaren zeventig te verbrokkeld was om te kunnen spreken van een ‘Dutch Approach’. Uit onderzoek in krantenarchieven uit binnen- en buitenland blijkt dat pas vanaf 2000 de term 'Dutch Approach' gebruikt wordt in de media. Politici uit de jaren zeventig en tachtig doen wel uitlatingen die bijdragen aan de mythe, maar gebruiken de term 'Dutch Approach' niet. Wetenschappers lijken het begrip het eerste te gebruiken. Dit terwijl de wetenschappelijke waarde ervan beperkt is. De manieren waarop ‘Dutch Approach’ gebruikt wordt en de historie van dit begrip zijn net zo verbrokkeld als het beleid waar de term voor zou staan. De onduidelijkheid rond de precieze betekenis van het begrip draagt niet bij aan een begrijpelijk debat. Bovendien ligt in de term ‘Dutch Approach’ een beroep op nationaliteit en historie besloten. Dit kan een vals argument vormen om bepaald beleid te promoten. De conclusie van dit onderzoek is dat bij vergelijkend onderzoek tussen verschillende landen het begrip ‘Dutch Approach’ beter vermeden kan worden, tenzij het is om een aantal historische misvattingen recht te zetten. En ook dan blijft voorzichtigheid geboden.