Psychosociale problematiek bij adolescenten met dyslexie: de rol van self-efficacy en coping

Abstract

Adolescenten met dyslexie lopen een verhoogd risico op de ontwikkeling van psychosociale problematiek, zowel internaliserend als externaliserend. Het doel van dit onderzoek is het nagaan of risicoleerlingen met dyslexie vroegtijdig gesignaleerd kunnen worden aan de hand van hun copingstijl en mate van self-efficacy. In dit onderzoek wordt nagegaan of adolescenten met en zonder dyslexie anders omgaan met moeilijkheden tijdens het leren en of er verschillen zijn tussen beide groepen in het denken over hun eigen kunnen m.b.t lezen en schrijven. Er wordt hierbij tevens gekeken naar verschillen in sekse, leeftijd en opleidingsniveau. In het kader van het onderzoek is er een vragenlijst ‘Omgaan met moeilijkheden tijdens het leren’ ontwikkeld. Ook is er een gedeelte van 112 items van de YSR afgenomen. Door het afnemen van deze vragenlijsten bij 152 adolescenten (12-16 jaar) van 4 basisscholen uit Zuid-Holland (VMBO, HAVO en VWO) kon de mate van self-efficacy, copingstijl en mate van ervaren psychosociale problematiek bij dyslecten (N = 69) en niet dyslecten (N = 83) worden bepaald. Dyslecten ontwikkelen een lager self-efficacy en ervaren meer internaliserende problemen. Significante verschillen in coping en externaliserende problemen werden niet waargenomen. Self-efficacy blijkt dus een belangrijke indicator voor het vroegtijdig kunnen signaleren van dyslectische risicoleerlingen.