| dc.description.abstract | Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde het hindoeïsme zich tot de derde godsdienst van Nederland. Geleidelijk aan krijgt de religie vastere vormen door de immigratie van Surinaams-hindostaanse hindoes rond 1975 en de grote toename van westerse aanhangers van Indiase hindoeïstische stromingen in de tweede helft van de 20ste eeuw. Met mijn onderzoek naar twee intentioneel gebouwde tempels in respectievelijk Wijchen en Loenen en de daarbij behorende groepen gelovigen breng ik de resultaten van die ontwikkeling in kaart. Het antwoord op de hoofdvraag, ‘Hoe heeft het hindoeïsme zich ontwikkeld in Nederland?’, volgt na gedegen literatuurstudie en veldwerk door middel van tempelbezoeken, interviews en geluidsopnamen.
De tempelgebouwen zowel als de mensen verschillen in fysiek opzicht van elkaar. De Wijchense Shree Raam Mandir wordt bezocht door Surinaams-hindostaanse hindoes en oogt westers met Surinaamse of Indiase accenten. De Loenense tempel in de ashram Sada Shiva Dham herbergt de veelal westerse volgelingen van goeroe Babaji en heeft exotische kenmerken. De heiligdommen zijn ontworpen en gebouwd in relatie tot India, met inachtneming van het Nederlandse klimaat en de Nederlandse wet- en regelgeving. Voor beide geloofsgroeperingen geldt dat gewijde ruimte belangrijk is. De tempels zijn opgericht na een eensluidend hindoeïstisch ritueel, de bhumi puja.
De Surinaams-hindostaanse en de westerse gelovigen leven allebei naar de hindoetraditie. Evenwel noemen zij hun religie niet ‘hindoeïsme’, maar sanatan dharm. Zij volgen respectievelijk de stroming van de sanatani’s en de goeroe-bhakti traditie. Hoewel ze een onderscheidende signatuur hebben, komen hun geloofsinhouden op hoofdpunten overeen, zoals ook de liturgieën en de ceremonieën. Het zingen van mantra’s, bhajans en kirtan is naast de offerrituelen een betekenisvol aspect van de eredienst. De uitvoering ervan verschilt in muzikaal opzicht door de etniciteit van de communiteiten. Uit mijn onderzoek komt naar voren dat het muzikale aspect van de erediensten in de hindoeïstische tradities in Nederland nog niet uitputtend is geobserveerd.
De gemeenschap van Surinaams-hindostaanse hindoes in Nederland is groter dan die van mensen van westerse origine en daarmee zijn de gelovigen van de Shree Raam Mandir zichtbaarder in de maatschappij. Niettemin proberen de religieuze leiders zowel in Wijchen als in Loenen in te spelen op actuele vragen uit de samenleving. | |
