Grootouders als mede-opvoeder: de opvoedingsstijl van grootouders en ouders en de gevolgen voor de grootouder-kleinkindrelatie

Abstract

Inleiding: In Nederland zorgen grootouders steeds vaker een deel van de tijd voor de kleinkinderen. Als oppas kunnen grootouders niet alleen de verwennende rol op zich nemen, maar krijgen zij een belangrijke rol in de opvoeding van het kleinkind. Door de verschuiving in de maatschappij van een autoritaire naar een autoritatieve opvoedingsstijl kunnen er opvoedingsverschillen bestaan tussen grootouders en ouders. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar grootouders als mede-opvoeders en mogelijke opvoedingsverschillen. Verontrustend, want verschillen in opvoedingsstijl tussen grootouders en ouders kunnen gevolgen hebben voor de kwaliteit van de relaties binnen de familie en negatieve effecten hebben op het kind. Methode: Er is een vragenlijst afgenomen bij grootouders en ouders met kinderen tussen de vier en twaalf jaar (N=50). Hierbij is gekeken naar verschillen in opvoedingsstijl bij grootouders en ouders en de gevolgen voor de grootouder-kleinkindrelatie door middel van een ANOVA en regressieanalyses. Resultaten: Grootouders en ouders verschillen in bepaalde opvoedingsvaardigheden. Grootouders tonen meer “Positief ouderlijk gedrag” en tonen minder overreactie. Er zijn geen verschillen gevonden voor de mate van “Straffen” en het gebruik van “Regels” naar het kind toe. Daarnaast blijkt dat de mate van “Overreageren” een negatieve voorspeller is voor de kwaliteit van de relatie met het kind en “Positief ouderlijk gedrag” een positieve voorspeller. Conclusie: De resultaten in dit onderzoek geven meer inzicht in opvoedingsverschillen tussen grootouders en ouders en gevolgen voor de kwaliteit van de grootouder-kleinkindrelatie.