De invloed van de sociaal-economische achtergrond op antisemitisme, homofobie en genderongelijkheid: het verschil tussen Vlaamse moslimjongeren en Vlaamse niet-moslimjongeren

Abstract

In deze thesis is onderzocht wat het effect is van de sociaal-economische achtergrond op de moreel culturele houdingen – ten opzichte van joden, homoseksuelen en vrouwen – van Vlaamse jongeren en in hoeverre het moslim-zijn deze relatie beïnvloedt. Om dit te onderzoeken is gebruik gemaakt van de JOP-monitor uit 2012, een grootstedelijk scholenonderzoek in Antwerpen en Gent (N = 1438). In dit onderzoek werd gevonden dat een hoger opleidingsniveau en een betere buurtkwaliteit leiden tot progressievere houdingen ten opzichte van joden, homoseksuelen en de positie van vrouwen. De werksituatie van de ouders heeft geen effect op deze moreel culturele houdingen. Dit effect werd namelijk wegverklaard door het moslim-zijn: het feit dat leerlingen met niet-werkende ouders in hogere mate cultureel conservatieve houdingen hebben, blijkt geheel te kunnen worden verklaard uit het feit dat moslimjongeren vaker niet-werkende ouders hebben. De overige beschouwde sociaal- economische variabelen – het opleidingsniveau van de ouders, het lidmaatschap van een homogene of heterogene vereniging en het gezinsinkomen – werken verschillend in op de verschillende vormen van cultureel conservatisme. Ook het verschil in effect van de sociaal-economische variabelen (i.e. of een sociaal-economische variabele sterker of minder sterk invloed heeft op moslimleerlingen dan niet- moslimleerlingen) is uniek voor elke vorm van cultureel conservatisme. Vervolgonderzoek dient zich te richten op het verklaren van de gevonden differentiële effecten en de mechanismen hierachter. Praktische aanbevelingen liggen in het investeren in het onderwijs, de buurtkwaliteit en de verbinding met de moslimgemeenschap om het ontstaan en bestaan van cultureel conservatieve houdingen te voorkomen en te verminderen.