Visueel bewijsmateriaal: is er onderwijs?

Abstract

Het gebruik van visueel bewijsmateriaal is in opkomst in de Nederlandse rechtsspraak. Er is echter weinig Nederlands onderzoek gedaan naar de invloed van dit bewijsmateriaal op de rechtspraak. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat beelden sterk aanzetten tot emoties. Dit is voor een rechter uiteraard niet wenselijk, omdat een rechter objectief en neutraal moet zijn. Onderwijs zou de rechter handvaten kunnen geven in het objectief analyseren en interpreteren van visueel bewijsmateriaal. Het doel van dit onderzoek is het in kaart brengen van het bestaande onderwijs over visueel bewijsmateriaal en het peilen van de noodzaak van onderwijs op dit gebied in Nederland. Deze verkenning is gedaan door middel van een analyse van verschillende curricula: de bachelor Rechtsgeleerdheid, de rechtersopleiding (RIO) van het Studiecentrum Rechtspleging (SSR), en de permanente educatie van rechters. Tevens zijn er interviews gedaan met een rechter en een hoogleraar. Er blijkt zeer weinig onderwijs te zijn op het gebied van analyseren van visueel bewijsmateriaal. Ook is er weinig behoefte vanuit rechters voor dit soort onderwijs. De onderwijsnoodzaak lijkt echter sterk te zijn, omdat beelden een sterke emotionerende werking hebben en de complexiteit onderschat wordt. Het toevoegen van een cursus over het analyseren van dit specifieke bewijs aan bijvoorbeeld de RIO-opleiding of de permanente educatie van rechters zou een goede oplossing zijn voor dit probleem.