| dc.description.abstract | In de wetenschap is veel geschreven over de manier waarop Rusland over de afgelopen eeuwen zowel als onderdeel van het Westen als als tegenhanger van het Westen werd gerepresenteerd in het discours. In meer discoursanalytische termen werd het land nu eens in een collectieve identiteit geplaatst met het Westen en werd het dan weer met de identiteit van het Westen gecontrasteerd. De literatuur heeft Rusland een Other voor de Westerse identiteit genoemd, maar nog niet laten zien op welke manier de Russische identiteit concreet geconstrueerd wordt.
Dat is wat dit onderzoek doet, maar het Westen wordt in deze beperkt tot Nederland, het discours wordt onderzocht in nieuwsmedia en het onderzoek richt zich op een bepaalde tijdsperiode en een bepaalde casus: het Syrië-conflict. Het onderzoekt op welke manier, met gebruik van welke discursieve processen, er vorm wordt gegeven aan de Russische identiteit. Hierbij wordt de discourse theory van Ernesto Laclau en Chantal Mouffe gehanteerd; tegelijkertijd een methode voor discoursanalyse als een theorie en filosofie over de sociale constructie van de wereld.
Het centrale idee van deze theorie is dat de betekenis van de sociale realiteit en identiteit wordt geconstrueerd door het discours, maar dat deze betekenissen nooit vastliggen, omdat iedere betekenis altijd wordt bedreigd door het bestaan van alternatieve betekenissen. Discoursen proberen daarom betekenissen en identiteiten te fixeren, maar slagen daar nooit volledig in. In de analyse van de constructie van de Russische identiteit worden dan ook meerdere discoursen blootgelegd, die met elkaar in conflict zijn over de fixatie van de Russische identiteit. Op deze manier laat dit onderzoek de contingentie, de ‘toevalligheid’, van identiteit, en daarmee van de realiteit als geheel, zien.
De resultaten laten zien dat de Russische identiteit ook in mijn onderzoek nu eens gelijk aan de Westerse identiteit en dan weer als Other voor de Westerse identiteit wordt geconstrueerd. Het discours articuleert zowel overeenkomst als verschil tussen beide mogendheden, maar het verschil is dominanter aanwezig. Alleen gemeenschappelijk leed, gecreëerd door een gemeenschappelijke vijand, blijkt sterkt genoeg om Rusland en het Westen aan elkaar gelijk te stellen. Daarbij geeft de analyse inzicht in hoe veranderingen in de Russische identiteit voortkomen uit een Westerse behoefte om de eigen identiteit te vervolledigen. | |
