Samenwerken in de sport: wenselijk, gebrekkig en/ of noodzakelijk

Abstract

In dit onderzoek is vanuit de institutionele theorie en resource dependence theorie gekeken naar hoe vanuit de KNVB (voornamelijk beleidsbepalers) en bestuurders van voetbalverenigingen betekenis wordt gegeven aan samenwerkingsrelaties in de sport. Ten eerste is de samenwerkingsrelatie tussen de KNVB en voetbalverenigingen zelf onder de loep genomen. Enerzijds in het licht van dat de KNVB voetbalverenigingen via verenigingsadviseurs pro-actiever wil ondersteunen. Anderzijds tegen de achtergrond van dat er meer buiten voetbalverenigingen wordt gevoetbald. Ten tweede is de samenwerkingsrelatie tussen voetbalverenigingen en gemeenten bestudeerd in het licht van gemeentelijke (accommodatie)bezuinigingen op sport. Ten derde is bevraagd hoe de Transitie in de Sport die NOC*NSF wil realiseren, doorwerkt in de samenwerkingsrelatie tussen de KNVB en andere sportbonden, en de samenwerkingsrelatie tussen de KNVB en NOC*NSF.

Uit het onderzoek blijkt dat sportbonden niet samenwerken aan het vernieuwen van het competitiesport-aanbod op een manier zoals NOC*NSF dat vanuit de doorwerking van het beleidsprogramma Transitie in de Sport wenselijk zou vinden. Vooral omdat daar geen (economische) urgentie en noodzaak voor is. De KNVB en voetbalverenigingen werken niet zoals gewenst samen vanwege gebreken als afstandelijke en onpersoonlijke communicatie (wat haaks staat op wat met ‘the change’ wordt beoogd) van de KNVB richting voetbalverenigingen, en omdat de beleidsdoelstellingen- en strategieën van de KNVB niet aansluiten bij wat in de praktijk van voetbalverenigingen actueel en relevant is. Die discrepantie is er omdat de KNVB met de manier waarop het haar beleid ontwikkelt en implementeert, niet voldoende draagvlak creëert onder voetbalverenigingen. Verder blijkt uit het onderzoek dat voetbalverenigingen door resources als regelgeving en politieke belangenbehartiging afhankelijker zijn geworden van de KNVB en dat het daarom voor voetbalverenigingen noodzakelijk is om met de KNVB samen te werken. Dat er meer buiten verenigingen wordt gevoetbald, werkt niet direct door in de samenwerkingsrelatie tussen de KNVB en voetbalverenigingen. Bij KNVB beleidsbepalers leven wel ideeën om voetbalvormen buiten verenigingen om aan te bieden, maar omdat voetbalverenigingen de KNVB dan als niet of minder legitiem zouden kunnen gaan zien, zijn die ideeën nog geen realiteit. Tot slot blijkt uit dit onderzoek dat voetbalverenigingen sterk afhankelijk zijn van de financiering van gemeenten op het gebied van het aanleggen en onderhouden van sportaccommodaties. Om voetbalactiviteiten aan te kunnen blijven bieden via de gemeentelijke sportaccommodaties waar zij gebruik van maken, zijn voetbalverenigingen genoodzaakt om met gemeenten samen te werken. Voetbalverenigingen zijn dusdanig afhankelijk van de KNVB dat taakafstoting van gemeenten naar voetbalverenigingen en een mogelijke fusie van voetbalverenigingen, niet ontweken kunnen worden.