Verantwoordelijkheid bij leefstijl tussen plicht en persoonlijke autonomie. Een interpretatief-kritisch onderzoek naar vitaliteitsbevordering door teammanagers van de NS-afdeling Veiligheid & Service.

Abstract

In dit interpretatief-kritisch onderzoek wordt inzichtelijk op welke wijze de teammanagers van de NS-afdeling Veiligheid & Service invulling geven aan (eigen) verantwoordelijkheid bij leefstijl binnen vitaliteitsbevordering. Volgens de teammanager heeft iedere medewerker verantwoordelijkheid over de eigen vitaliteit, zolang die inzetbaar is voor de organisatie. Er wordt dan gesproken over het dominant thema vitaliteit binnen de eigen verantwoordelijkheid. Dit betekent in principe dat de teammanager geen nadruk legt op een ongezonde leefstijl, aangezien bij een inzetbare medewerker dit wordt afgedaan als de eigen verantwoordelijkheid. Op het moment dat een medewerker niet meer inzetbaar is voor de organisatie, dan heeft de organisatie of de teammanager een aanleiding om hier wel op aan te sturen. Er wordt dan gesproken over het dominant thema, vitaliteit is een plicht. Dit houdt in dat door de teammanager veelal de verantwoordelijkheden van de medewerker worden ingeperkt om zo snel mogelijk weer inzetbaar te zijn. Voor de teammanager is er binnen de afdeling Veiligheid & Service een formeel controlemechnanisme. Dit bestaat uit een normering, waarbij er direct actie ondernomen wordt als een medewerker niet inzetbaar is. Deze normering ontbreekt bij de preventieve aanpak, waardoor de teammanagers geen betekenis kunnen geven aan het proactief handelen ten aanzien van vitaliteitsbevordering. Ter onderbouwing van dit interpretatief-kritische onderzoek wordt er gebruik gemaakt van de concepten van Michel Foucault en Gilles Deleuze, namelijk surveillance, het examen, ideale soldaat en permanente controle.