Op Zoek Naar Een Match: Een kwalitatief onderzoek naar de inzet van communicatiekanalen door Stichting Matchis

Abstract

Dit explorerend kwalitatief onderzoek gaat over de inzet van communicatiekanalen door Stichting Matchis. Stichting Matchis is het Nederlands Centrum voor Stamceldonoren en is verantwoordelijk voor het vinden van geschikte stamceldonoren voor mensen die een stamceltransplantatie nodig hebben. Deze mensen lijden aan een bloedziekte, waarvan leukemie de grootste en bekendste ziekte is. Stamceldonatie is voor deze patiënten de laatste kans om nog te genezen van hun ziekte. Echter zijn er in Nederland te weinig stamceldonoren en moeten er daarom stamcellen uit het buitenland worden gehaald. Om ervoor te zorgen dat er meer Nederlandse stamceldonoren komen, moet stamceldonatie beter bekend worden onder Nederlanders. In dit onderzoek is onderzocht welke communicatiekanalen Stichting Matchis in kan zetten om jongeren in de leeftijd van 18 tot 25 jaar bekend te maken met stamceldonatie. Jongeren zijn gewilde donoren, omdat zij fit en gezond zijn. Eerdere wetenschappelijke onderzoeken hebben voornamelijk aandacht besteed aan communicatie rondom orgaandonatie (Burra et al., 2005; Horton & Horton, 1991; Morgan & Miller, 2002; Rumsey, Hurford & Cole, 2003; Schaeffner et al., 2004). Onderzoeken over stamceldonatie zijn echter voornamelijk te vinden in de vorm van medische onderzoeken. Dit onderzoek kan een bescheiden aandeel toevoegen aan de kennis rondom stamceldonatie. Ook borduurt dit onderzoek voort op onderzoek naar actuele communicatiekanaalkeuze specifiek afgestemd op jongeren, wat ook relevant kan zijn voor andere organisaties die met vergelijkbare situaties te maken hebben.

Aan de hand van een literatuurstudie, een documentanalyse en diepte-interviews is uit dit onderzoek gebleken dat social media, en dan met name Facebook, YouTube en Instagram, kanalen zijn die door jongeren worden geprefereerd en die ook effectief zijn volgens de wetenschappelijke literatuur. Mede door de vele opties die de platformen bieden. Daarnaast is ook persoonlijke communicatie door jongeren genoemd, maar dan wel in de vorm van groepscommunicatie. Eén-op-één communicatie ervaren jongeren vaker als vervelend, maar via persoonlijke communicatie kan er wel een bepaalde lading worden gecommuniceerd. Verder hadden de jongeren niks met folders, maar vond een deel wel dat het effectief zou kunnen zijn om brieven te sturen, zoals dat nu ook bij orgaandonatie wordt gedaan. Ook televisie werd benoemd door de jongeren als effectief medium.

Daarnaast hebben jongeren aangegeven dat ze wel getriggerd moeten worden om op bijvoorbeeld social media aandacht te besteden aan de boodschap. Hierbij hebben ze als belangrijkste elementen genoemd dat er zowel objectieve informatie als persoonlijke verhalen dienen worden toegevoegd aan de boodschap. Mannen waren echter wel minder gecharmeerd van persoonlijke verhalen dan vrouwen. Daarnaast is het belangrijk dat naar voren komt dat je door donor te worden mensen kan helpen, moet de boodschap kort en bondig zijn en dient er gebruik te worden gemaakt van visuele elementen, zoals filmpjes. Als laatste hebben de jongeren aangegeven dat ze het ook drempel verlagend vinden werken als je je op meer fysieke plekken kunt aanmelden, in plaats van dat je zelf de website moet opzoeken. Dit onderzoek heeft meningen in beeld gebracht en er is niet experimenteel getest of jongeren inderdaad beter bekend worden met stamceldonatie wanneer de genoemde kanalen worden gebruikt. Het kan echter wel een basis vormen voor vervolgstudies naar dit onderwerp. Daarnaast kan Stichting Matchis dit onderzoek gebruiken om het huidige communicatiebeleid te evalueren.